Yeni evli baba adaylarına tavsiyeler

Hiç kuşkusuz her evlilikte sağlıklı bir çocuk sahibi olmak hayal edilir. Çoğu kez de bu, henüz erken diyerek daha ileri bir tarihe ertelenmekte. Oysa bazı durumlar vardır ki çocuk sahibi olmayı ertelemek ileride telafi edilemeyecek sonuçlar doğurabilir. İşte, daha yolun başındayken ileriye yönelik alınacak tedbirler konusunda baba adaylarına bazı tavsiyeler.

Öncelikli hedefimiz doğal yolla gebe kalınmasıdır. Ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda tabii ki tüp bebek gerekir. Bir erkeğin doğal yolla eşini gebe bırakabilmesinin ilk şartı da sperm miktarı ve kalitesinin yeterli olmasıdır. Bazı durumlar dışında evliliğin ilk bir yılı içerisinde sperm kontrolü yapılması önerilmez. Çünkü sperm tahlili, çocuk olup olmayacağının kesin bir göstergesi değildir. Değerler düşük de gelse, belli oranlarda gebelik elde edilebilir. Oysa kontrol için bir tahlil yaptırıp, sonuçların referans değerlerinin altında olduğunun görülmesi durumunda çift gereksiz yere endişeye kapılacaktır. Diğer yandan, tedavi edilmezse boşuna zaman kaybedilmesine yol açacak bir durum varsa, bunun önceden ortaya çıkarılarak gerekli önlemlerin alınması da iyi olur. Beklemeksizin erkeğin tetkik edileceği durumlar şunlardır:

Radyoterapi veya kemoterapi öyküsü olması.

Geçirilmiş testis iltihapları, meninin çok az çıkması ya da hiç çıkmaması.

Testisler yerinde değilse ya da tedavi ile yerine indirilmişse.

Gözle görülür bir genital anomali olması.

Çok büyük varikosel varlığı.

Cinsel yaşamla ilgili sorunlar

Ancak son yıllarda, çevresel faktörler ve yaşam tarzına bağlı sperm kalitesinde bozulmaya yol açabilecek oksidatif stres dediğimiz bir risk faktörü de ortaya çıktı. Artmış oksidatif stres, spermin genetik malzemesinde hasar yaratarak gebe kalınmasını önleyebilir. Bu kapsamda; uzun süre sigara içicisi olmak, aşırı alkol tüketimi, işyerinde ağır metaller ve toksik maddelere maruz kalınması, sauna gibi sıcak banyo alışkanlığı, iş gereği sürekli sıcak ortamda bulunmak, kirli hava ortamı, sürekli cep telefonu ve bilgisayar gibi elektromanyetik dalgalarla iç içe yaşanması, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, spermin kanlı ya da iltihaplı gelmesi, bazı ilaçlar, bozuk beslenme alışkanlığı ciddi risk oluşturabilir. Şayet bu durumların düzeltilmesi mümkün olmuyorsa, spermin oksidatif stres yönünden tetkik edilerek, erkenden tıbbi önlemlerin alınması çocuk olmasını hızlandıracaktır. Gecikilmesi durumunda kadın yaşı ilerleyeceği için, artık doğal yolla gebelik beklentisi kalmayacak ve tüp bebek de kaçınılmaz hale gelecektir.

Artık günümüzde sperm sağlığını detaylı olarak ortaya koyan oldukça hassas testler bulunmakta. Klinik muayene sonuçları ve bu incelemelerin neticeleri birlikte değerlendirilirse, sperm yönünden hiçbir kuşkuya kapılmadan rahatlıkla doğal yol gebelikleri beklenebilir. Burada sadece erkeğin durumunu konuştuk, bunun yanı sıra eşinin yaşı ve yumurta kapasitesi son derece önemli olup, kadın ve erkeğin birlikte değerlendirilmesi temel kuraldır.