Madımak otu nedir? Madımak otunun faydaları nelerdir? Madımak otu ne işe yarar ve ne için kullanılır?

Madımak kelimesi Türkçeye, Ermeniceden geçmiştir. Ermenice "matutak 'licorice'" sözcüğü dilimizde madımak olarak kullanılıyor. Madımak, İlkbahar mevsiminde yeşeren, yeşil yapraklı otsu bir bitkidir. Yeşil yaprakları toplanarak, yemeği, çorbası, böreği yapılıyor. Aktarlarda kurutulmuş halde de satılıyor. Kuru madımak çay olarak tüketiliyor. Bitkinin antioksidan özelliği bulunuyor. Kan şekerini dengeliyor. Çok iyi bir idrar söktürücüdür.

Madımak otu nedir?

Madımak otu kuzukulağıgiller (Polygonaceae) familyasından, odunsu gövdeli, ufak pembe çiçekli, çok yıllık yenebilen otsu bitkidir. Halk arasında keçi memesi, söğüt otu, kuş ekmeği, çoban ekmeği olarak da bilinir. İçerdiği fenolik birleşiklerden dolayı diğer bitkilerin gelişimini engelleyen fitotoksik özelliğe sahip boğucu bitkidir.

Bitki, Nisan, Mayıs ve Haziran ayının ilk yarısında tazeliğini koruyor. Bu aylarda yerel halk, bitkiyi toplama araziye çıkıyorlar. Madımak Orta Anadolu Bölgesinde mutfaklarda yaygın olarak tüketilen besin kaynaklarında biridir. Sivas, Amasya, Tokat ve Gümüşhane bölgesinde kırlarda, çayır ve yol kenarlarında yaygın olarak görebilirsiniz.

Madımak otu, çiğ veya pişirilerek tüketilebiliyor. Köyden şehre göçen aileler, şehirde de bu bitkiyi tüketmeye devam ettikleri için semt pazarlarında da taze olarak görebilirsiniz.

Madımak otunun faydaları nelerdir?

Madımak otu, şifalı bitkiler sınıfında yer alıyor. Bu nedenle kullanımı yaygındır. Taze olarak semt pazarlarında, kurusunu ise aktarlarda bulabilirsiniz. Madımak otunun faydalarını şöyle sıralayabiliriz;

- Güçlü antioksidan özelliği sayesinde vücudu serbest radikallere karşı koruyor.

- Kan şekerinin dengelenmesine destek oluyor. Yüksek kan şekerini normal seviyelere indirmede etkilidir.

- İdrar söktürücü özelliği vardır.

- Kurutulmuş Madımak otu, çay yapılıp içildiğinde mide ve bağırsağı rahatlatıyor.

- Antiseptik özelliği sayesinde mide ve bağırsakta oluşabilecek hastalıkların önüne geçiyor. Midenin asit salgılamasını önleyici etkisi bulunuyor.

- İshali ortadan kaldırmada etkilidir.

- Damar büzücü özelliğiyle kanamaların şiddetini azaltıyor. Doğum sonrası kanamalarda, kanamanın miktarını azaltıyor. Kadınların adet dönemlerinin az sancılı ve az kanlı geçmesine yardımcı oluyor.

Madımak otunun besin değerleri

Madımak otunun %90’ı sudan oluşuyor. E, A, C, B2, B6 vitaminleri açısından oldukça zengindir. Mineral açısından da demir, fosfor, kalsiyum minerallerini içeriyor. Aynı zamanda kalp sağlığı için önemli olan folik asit bakımından da zengindir.

Madımak otunun 100 gramında 20 kalori bulunuyor. Bu nedenle mükemmel bir diyet yemeği olarak kabul edebilirsiniz.

Madımak otu ne işe yarar ve ne için kullanılır?

Doğada yenebilen birçok otsu bitki bulunuyor. Yerel halk, hem ekonomik hem yenebilen hem de doğal olduğu için bu bitkilere yöneliyorlar. Madımağın tadı ıspanağa benziyor. Bazı kimseler semizotuna da benzetebiliyor.

Madımak otu genellikle taze olarak toplanıp, tüketiliyor. Çiğ olarak salata ya da pişirerek yemek, çorba, börek, gözleme şeklinde tüketebilirsiniz.

Ispanak ve semizotu ailesinden olduğu için, bu sebzelerle yaptığınız bütün yemek ve salataları aynı şekilde madımak otu için de uygulayabilirsiniz.

Madımak otunu kurutup, sonraki aylarda pidesini ve sütlü yemeğini yapabilirsiniz. Çay olarak demleyip, sindirim sisteminizin rahatlamasını sağlayabilirsiniz.

Madımak otunda nelere dikkat etmelisiniz?

Madımak otu, otsu ve küçük ebatlı bir bitki olduğu için, yabancı otlarla birlikte toplanabiliyor. Bu nedenle ister toplayın isterseniz pazardan satın alın, eve getirdiğinizde dikkatli bir şekilde ayıklayın. Kökleri ve sararmış, bozulmuş yaprakları ayıklayın. Mümkünse birkaç dakika sirkeli suda bekletin.

Bitki taze olduğu için 2-3 gün içinde tüketmeye çalışmalısınız. Derin dondurucuda saklamak istiyorsanız, iyice kuruladıktan sonra, buzdolabı poşetinde havasını alıp, dondurucuya koyabilirsiniz.

Bütün şifalı bitkilerde olduğu gibi madımak otunun da fazlası alerji ve yan etki yapabilir. Bitkinin bilinen bir yan etkisi olmamasına rağmen, her bünye farklı olduğu için siz de alerjik durum oluşabilir. Ayrıca bitki çayı olarak kullandığınızda iki fincandan sonrası zarar verebilir. Bu nedenle, madımak otu da dahil hangi bitki çayını içerseniz için günde maksimum iki fincan için ve arada gün atlamaya bakın.