Kuş gribi nedir, belirtileri nelerdir? Kuş gribi nasıl bulaşır, tedavisi nasıl yapılır?

Sindirim ve solunum sisteminde normal grip bulgularıyla ortaya çıkan, oldukça bulaşıcı ve ölüme sebep olan kuş gribi hastalığının bilinen en yaygın formunun H5N1 şeklinde olduğu söylenebilir. Bilimsel ismi Avian İnfluenza olan kuş gribi, halk arasında tavuk vebası şeklinde adlandırılmıştır. H5N1 formunun insanlara bulaşması ile beraber insanlar bakımından da ciddi tehdidi oluşturan kuş gribi sebepleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi vermek doğru olacaktır.

Kuş gribi nedir?

Tavuk vebası, avian influenza, pestis avium şeklinde de bilinen kuş gribi yalnızca kanatlıları değil, diğer hayvanları ve insanları da enfekte etmiş olan viral bir enfeksiyon şeklinde tanımlanabilir. Virüsün pek çok forumu kuşlar ile kısıtlıdır. H5N1, kuş gribinin en yaygın biçimidir. Kuşlar adına ölümcül olup, taşıcıyı ile temas eden kişileri ve diğer hayvanları kolay bir şekilde etkileyebilmektedir.

Hasta tavuklarda bulaşmasının yüksek olduğu kuş gribi ilk defa 1878 senesinde İtalya'da tespit edilmiş olup ''tavuk vebası'' şeklinde isimlendirilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, 1997 yılında ilk kez H5N1 insanlarda keşfedilerek enfekte olan kişilerin yaklaşık yüzde 60'ı ölmüştür. Günümüzde, virüs insandan insana temas ile yayılmamaktadır. Kimi uzmanlar yine de H5N1 virüsünün insanlara pandemik tehdit oluşturma riski taşımalarından endişe etmektedirler.

Kuş gribinin belirtileri nelerdir?

Aşağıdaki grip benzeri gibi bulgular yaşanıyorsa H5N1 enfeksiyonu kapılmış olabilir;

- İshal,

- Öksürük,

- Yüksek ateş,

- Kas ağrıları,

- Baş ağrısı,

- Burun akması,

- Halsizlik,

- Boğaz ağrısı.

Kişi kuş gribine yakalanırsa, hastaneye ya da doktora varmadan, çalışan bir personele haber vermek gerekir. Onların önceden uyarılması, tedavi öncesinde çalışanları ve başka hastaları korumak adına önlem alınmasını sağlar.

Kuş gribi nasıl bulaşır?

Birkaç çeşit kuş gribi olmasına karşın, H5N1 virüsü, insanlara enfekte olan kuş gribi virüsüdür. İlk enfeksiyonun 1997 senesinde Hong Kong'ta ortaya çıktığı söylenebilir. Bu, salgın hastalıklı kümes hayvanlarıyla bağlantılı bir durumdu. H5N1 enfeksiyonu, doğada yaşayan su kuşlarında doğal şekilde bulunur, fakat evcil kümes hayvanlarına da kolay bir şekilde bulaşabilir. Hastalık, enfekte kuş dışkısı ile burun salgıları ile ya da ağız- gözlerden salgılarla temas yoluyla da insanlara bulaşır.

Kuş gribinin risk faktörleri

H5N1 enfeksiyonu, uzun süre boyunca hayatta kalma yeteneğine sahip olan bir enfeksiyondur. H5N1 ile enfekte olan kuşlarda bu virüs, 10 gün boyu tükürük ve dışkıyla bulaşmaya devam etmektedir. Kontamine yüzeylere temas etmek enfeksiyonunun bulaşmasına neden olabilir. H5N1'de bulaşma riskinin yüksek olan bireyler aşağıdaki gibi olacaktır;

- Kümes hayvanını yetiştiren çiftçiler,

- Enfekte kuşlar ile temas durumu,

- Kuş gribinden etkilenen bölgeleri ziyaret eden kişiler,

- Az pişmiş kümes hayvanı ya da yumurta yiyenler,

- Virüslü bir bireyin evinde bulunan başka kişiler,

- Enfekte hastalar adına bakım yapan sağlık çalışanları.

Kuş gribi tedavisi nasıl yapılır?

Değişik kuş gribi türleri değişik semptomlara sebep olabilir. Netice şeklinde, tedavilerin de değişeceği kesindir. Çoğu vaziyette, antiviral ilaçlar ile tedavi, rahatsızlığı şiddetini azaltmaya destek olabilir. Fakat bulgular ilk ortaya çıktıktan 48 saat içerisinde ilaç alınmalıdır.

Grip insan formuna sebep olan enfeksiyon, en yaygın olan iki antiviral ilaç; rimantadin ve amantadin formlarına karşı direnç geliştirebilmektedir. Bu ilaçlar, hastalığın tedavi edilmesi adına kullanılmamalıdır.

Aile ya da kişi ile yakın temas halinde olan bireylerde, hasta olmadıklarına rağmen önleyici tedbir şeklinde antiviral ilaç kullanabilir. Virüsün başka kişilere yayılmasını önlemek adına karantina uygulanır. Şiddetli enfeksiyon vaziyetinde hasta birey solunum cihazlarına bağlanabilir.