Güneş çarpması belirtileri nelerdir, nasıl meydana gelir? Güneş çarpmasından nasıl korunmalıdır?

Güneş çarpması, güneşin altında uzunca bir süre kalındığında ortaya çıkan, vücudun ısısını kontrol eden mekanizmaların bozulması sonucu oluşan, klinik bir durumdur. Bir diğer adı, sıcak çarpmasıdır. Güneş çarpması, vücut için en zararlı olan, ısı kaynaklı bir rahatsızlıktır. Hava sıcaklığının ani bir şekilde yükselmesi sonucu, sıcak çarpması vakalarında da bir artış görülmektedir. Güneş çarpması durumu, acil olarak müdahale gerektiren bir durumdur. Belirtileri, yüksek ateş, kas krampı ve bulantı gibi rahatsızlıklar olan böyle bir durumda, zaman kaybetmeden, lazım gelen tedbirler alınmalıdır. Güneş çarpmasının tedavisi yapılmadığı takdirde, vücuda hızlı bir şekilde zarar verebilmektedir.

Güneş çarpması nasıl meydana gelir?

Güneş çarpması durumu genellikle öğle vaktinde, güneş ışınlarının yeryüzüne dik açıyla geldiği vakitlerde meydana gelmektedir. Yüksek sıcaklıktaki havalarda, vücut ısısını kontrol eden sistemin bozulması ile gelişen güneş çarpması, en çok çocuklarda görülüyor olsa da, genel olarak bütün yaş grupları açısından tehlike arz eder.

Genellikle rüzgar olmayan günlerde güneş çarpması riski artış gösterir. Uzun bir süre aşırı sıcaklara maruz kalınması, vücudun normal ısısına dönebilmesi için yeterli sıvı kaybını gerçekleştirememesi, güneş çarpması vakasını meydana getirmektedir.

Güneş çarpması belirtileri nelerdir?

Yaygın olarak güneş çarpması belirtileri aşağıdaki gibidir.

-Yükselmiş ateş,

-Şiddetli bir biçimde baş ağrısı,

-Kas krampı,

-Bulantı,

-Baş dönmesi ve kusma,

-Sıcak ve ağrılı cilt,

-Çarpıntı,

-Uykuya meyilli olma,

-Şuurun bulanıklaşması,

-Komaya dek varabilen klinik durumlar, güneş çarpmalarında görülen en belirgin semptomlardır.

Bunların dışında havale, düzensiz solunum ve 41 dereceyi aşan ateş ile birlikte deride kızarıklıklar olması, “sıcak koması” görülme durumunu ve riskini artırmaktadır.

Güneş çarpması ne zaman ortaya çıkar?

Güneş çarpmasını meydana getiren sebeplerden en belirgin olanı, aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalınmasıdır. Hem deniz kıyısında tatil amaçlı olarak geçirilen zamanlar, hem de normalin üstünde bir sıcaklık derecesinde çalışılıyor olması, güneş çarpmasını ortaya çıkaran en güçlü sebeplerden biridir.

Bununla birlikte, nemli durumdaki hava da, soğutma mekanizmasında azalmaya sebep olarak, güneş çarpması vakasına neden olabilir. Aşırı sıcaklarda kalın giyinmek, aşırı alkol tüketimi veya aşırı besin tüketimi de, güneş çarpmasını tetikleyecek durumlardır.

Güneş çarpmasından nasıl korunmalıdır?

Güneşten ve aşırı sıcaklıkların zararlı etkilerinden vücudu koruyabilmek için;

- Terletme yapmayan, açık renkli, ince ve daha bol olan giysi seçimi yapılmalı,

- Zorunda kalmadıkça, güneşin en yoğun olduğu vakitlerde dışarı çıkmamalı,

- Koruyucu kremler, güneşe çıkmadan yarım saat öncesinde sürülerek güneşe çıkılmalı,

- Dışarı çıkarken, güneş gözlüğü, şemsiye, şapka gibi güneş ışınlarından koruyabilen aksesuarlar kullanılmalı,

- Gün içinde en az 2,5 – 3 litre sıvı tüketimi yapılmalı,

- Fırsat oldukça ılık olarak duş alınmalıdır.

Çocukları güneş çarpmasından korumak için neler yapılmalıdır?

Çocuk cildi hayatın ilk yıllarında oldukça ince olduğu için, güneşe karşı hassas olmaktadır. Çocukları dışarı çıkarmadan önce, mutlaka güneş koruyucu özellikte bir krem sürülmesi gerekir. Güneş kremi seçiminde ise, kremin içeriğinde mineral filtre bulunmasına ve bebek için alerji yapmayacak bir özelliğe sahip olmasına oldukça dikkat edilmesi gerekir. 1 yaşın altındaki bebekler için ise, güneş kremi seçimi için doktora başvurulmalıdır.

Güneş çarpması durumunda ilk yardım nasıl yapılır?

Güneş çarpması yaşayan kişi acil bir şekilde serin bir yere alınmalıdır. Kişinin üstündeki giysiler sıkı ise gevşetilip, kusma riski oluşmaması için yan yatırılmalıdır. Vücut ısısını düşürmek için, koltuk altı, baş ve göğüs bölgelerine soğuk su ile ıslatılmış bez konulmalıdır. Kişinin şuuru açık ise, bolca sıvı alınması sağlanmalıdır. Şuur kapalı ise, sıvı verilmemelidir.