En sık görülen ayak hastalıkları nelerdir?

Pes planus olarak da bilinen düztabanlık; ayağın kemiklerini ve diğer dokularını düzenli tutan bağları ve kasları zayıflatan çeşitli faktörlere bağlı olarak ayak kemerinin kaybolması ve düzleşmesi olarak tanımlanabilir. Özellikle ayakta dururken veya hareket ederken şiddetli ağrıya ve bazı dokuların aşınmasına neden olabilir. Düztabanlarda, uzun süreli yapılan egzersiz yaralanmalara ve ayak yapılarında hasara neden olabilir.

Önlem alınırsa düztabanlık önlenebilir!

Düztabanlık çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabileceğinden, oluşum nedenine göre belirli alt tiplere ayrılır. Esnek düztabanlık, en sık görülen alt tiptir; ayak yerden kaldırıldığında istenilen kavis görülür; yere basıldığında ayak tabanının tüm yüzeyi zeminle temas halindedir. Esnek düztabanlık genellikle çocuklukta ortaya çıkar ve ağrıya neden olmaz. Bu çocuklarda ayak eklemlerinin dışında diğer eklemlerde de gevşeklik vardır. Bütün vücutta bağ dokusu esnektir.

Oluşma mekanizmasına ve altta yatan nedene bağlı olarak bir veya iki ayakta düztabanlık sorunu görülebilir, çoğu kez her iki ayağı da etkiler. Düztabanlık genellikle ayaktaki her iki kemeri de etkiler. Bu kemerlerin oluşumunu sağlayan kas ve tendonlardaki zayıflıklar, kemerlerin (kavislerin) bozulmasına dolayısıyla düztabanlıklara yol açabilir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda düztabanlık fizyolojik olarak normaldir çünkü ayaktaki kaslar ve bağlar henüz yeterince güçlenmemiştir. Kemerler, kaslar ve tendonlar güçlenip yaşlandıkça gelişir.

Belirtileri nelerdir?

Düztabanlık genellikle bebeklerde 2 yaşına kadar herhangi bir belirtiye neden olmaz ve hastalar sorunu fark etmeden uzun süre asemptomatik olarak yaşayabilirler. Kemerleri dolduran yağ dokusu azaldıkça ve ayak kemerini oluşturan dokular dejenere olunca kas-iskelet sistemi dokuları da hasara açık hale gelir. Bunun sonucunda hastanın çeşitli şikayetleri olabilir. En sık görülen belirtiler ise ayak tabanında ağrı ve ödemdir.

Tedavi seçenekleri nelerdir?

Düztabanlığa neden olan ana faktör kemerin dejenerasyonu ve buna bağlı doku hasarı olduğu için tedavinin asıl amacı ayağı desteklemek ve dokuyu korumaktır. Bu gibi durumlarda genellikle ortopedik ortez ve tabanlık kullanılması önerilir. Aynı zamanda düztaban için tasarlanmış ayakkabıları tercih etmek kişilere büyük rahatlık sağlayacaktır. İlaç ve diğer yöntemlerle çözülemeyen durumlarda cerrahi yaklaşımlar son adım olarak düşünülebilir. Bu doğrultuda ayaktaki hasarlı doku onarılırken ayağın kavisi cerrahi olarak ayarlanabilir.

Halluks valgus, en sık görülen şekil bozukluğudur!

Ayak deformitelerinin birçok nedeni olduğu bilinmektedir ancak halluks valgus hastalığı en sık görülen ayak deformitesi hastalığıdır. Bu deformite, ayak başparmağının yanal deviasyonu olarak tanımlanır. Ayak başparmağının sapması öncelikle yana doğru gerçekleşse de ilerleyen safhalarda ayak başparmağının ucu ve tırnak da ön düzlemde yana doğru döner. Ayağın iç yanındaki eklemin şekli bozuldukça ayakkabı ile uyumsuzluk sebebiyle sıkışmaya bağlı olarak yavaş yavaş iltihaplanmada meydana gelir ve ortaya çıkan iltihap, ayağın ayakkabıya doğru şişmesine neden olur. Bu şişlik, içindeki iltihap nedeniyle çok acı verici olabilir.

Halluks valgusun çok belirgin semptomları vardır

Halluks valgus, bir mantar veya başka bir hastalık gibi ayağın tamamını etkilemez, bu nedenle başparmağınızda bir hastalık olmadıkça herhangi bir semptomunuz olduğunu söyleyemezsiniz. Zamanla başparmağın esnekliği azalır ve hasta parmağını daha sınırlı hareket ettirmeye başlar. Ayak başparmağı belirgin bir şekilde dış tarafa doğru sapmaya başlar. Diğer parmaklar sapma nedeniyle sıkıştıkça bu parmakların nasırlaşması ve kızarması yaygındır. Eklemin yana doğru yer değiştirmesi nedeniyle iltihaplanma ve şişme meydana gelir. İltihap zamanla artar ve ağrıya neden olur.

Nedenleri nelerdir?

Uygun olmayan ayakkabı kullanımı hastalığın oluşma nedenlerinden bazılarıdır. Sivri ve dar ayakkabılar kemik yapısına zarar verebileceği için halluks valgus oluşur. Ayak hastalıkları genetik bir yatkınlığa sahip olabilir. Düztabanlığı olan kişiler halluks valgusa daha yatkındır.

Hastalığı tedavi etmek için birçok yöntem kullanılmaktadır

Tedavi için belirleyici faktör hastalığın boyutudur. Tedavi halluks valgusun evresine göre değişiklik gösterebilir. Kullanılan tedavi ortopedist cerrah tarafından belirlenir. Gece atelleri hastalığın başlangıcında tedavi olarak kullanılabilir. Bu tedavide ayak başparmağının şeklini korumak için bir destek ateli kullanılır. Bu atel, ayak başparmağının doğru şekilde hareket etmesine ve eklemin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Cerrahi yaklaşımda amaç ayağın normal yapısını sağlamaktır. Ayak başparmağı şişmiş kısımdan veya başparmağın üstünden düzeltilebilir. Uygulanacak işlemin mutlaka alanında uzman hekim tarafından yapılması gerekir. Aksi halde geri dönüşü zor sonuçlara yol açabilir.