Yalan söylemek orucu bozar mı? Kötü söz, küfür, aşağılamak, yalan orucu bozar mı?

Müslüman her zaman ve her yerde haramlardan sakınmalı, başta oruç olmak üzere ibadetle geçirilen Ramazan ayında ise daha da dikkatli davranmalıdır. Oruçlu kimsenin tüm günahlardan sakınarak oruç ibadetinin maksadına uygun hareket etmesi gerekir. Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır: “Her kim yalan söylemeyi ve yalanla amel etmeyi bırakmazsa, o kimsenin yemesini içmesini bırakmasına Allah’ın hiçbir ihtiyacı yoktur.” (Buhârî, Savm, 8 [1903]).
Oruçlu olan kimsenin yalan konuşmaktan ve yalanla iş yapmaktan uzak durduğu gibi gıybet, kötü söz söylemek, kul hakkı yemek, harama bakmak, kumar oynamak vb. yasak davranışlardan da uzak durması gerekir.

Haram olan bir fiilin işlenmesi, oruca zarar verir mi?

Yalan söylemek oruc borcunu yerini getirmeyi bozmaz. Oruçlu iken bir kişi yalan söylese orucu bozulmaz. Fakat Orucun sevabı gider.

Eğer yalan söyledim deyip yer içerse orucu bozulur. Ve kefaret gerekir.

Kişi oruçlu iken yalan söylemiş ise o gün oruç borcunu ödemiş olur. Ahirette o gün oruç tutmadığı için hesaba çekilmez fakat o gün oruçtan kazanacağı sevaptan mahrum kalır. Gıybet dedikodu yapanlar için de aynı hüküm geçerlidir. Ya da oruçlu iken yalandan yemin etti ise aynı hüküm geçerlidir.

Fıkıhta orucu bozan durumlar, mükellefin oruç ibadetini geçerli biçimde yerine getirdiğinden emin olmasını sağlayacak bir titizlik içinde ele alınmış, fakat zaman zaman nadir ve aşırı teorik ihtimaller üzerinde durulması eleştirilere yol açmıştır. İslam âlimleri, oruçlu kimsenin yalnız oruç yasaklarından değil dinen haram kılınan fiillerden de kaçınmaya özen göstermesi gerektiği hususunda hemfikir olmakla birlikte büyük çoğunluk bunların orucu bozmayacağı kanaatindedir.

İbn Hazm kasten işlenen her türlü haram fiille orucun bozulacağını; Süfyan es-Sevrî ve Evzai gibi müçtehitlere göre de yalan söylemek ve gıybet etmek orucu bozar ve kaza etmeyi gerektirir ise de Hanefi, Şafi, Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre günah işlemek orucu bozmaz, faziletine ve sevabına zarar verir.

Şu halde, fıkhi hüküm olarak, günah işlemek orucu bozmaz diye dikkat etmemek hiçbir Müslümana yakışmaz, özellikle oruç tutan bir Müslümana hiç yakışmaz.

Demek ki, bir Müslüman her durumda bütün davranışlarına dikkat etmelidir, özellikle oruçluyken -deyim yerindeyse- kırk düşünüp bir konuşmak gerekir.

Hz. Peygamber (asm) Efendimiz, oruç ve oruçluyla ilgili dikkat çektiği bazı konular şöyledir: