Formula 1 - Azerbaycan GP'sine Hazırlık

Formula 1, iki haftalık aradan sonra Azerbaycan GP’si ile temposunu artırarak başlıyor. Temposunu artırıyor, çünkü Formula 1 hemen ertesi hafta yeni kıtaya, Kanada’ya uçacak. Lojistik anlamda zorlu sürecin başında takımların çok dikkatli olmaları gereken bir döneme giriliyor.

Monaco gibi takımları çok cezalandıran bir pistten Bakü gibi takımları cezalandıran başka bir piste gidilecek. Yedek parça sıkıntısı çekilen bu dönemde şehir pistleri takımları özellikle zorluyor. Bütçe sınırı nedeniyle geliştirme ve imalat maliyetlerinin getirdiği kısıtlamalarla şehir pistlerindeki kazalar birleşince takımları kâbus dolu bir dönem bekliyor.

Pistin karakteristiği

İki kısa pistin ardından bu hafta uzun bir piste geçiş yapıyoruz. Tur bindirmelerin nispeten daha az rol oynayacağı pistin uzunluğu 6.003 metre.

12 tane sol, 8 tane sağ olmak üzere toplam 20 viraj var. Ama viraj sayısı bizleri aldatmamalı. Virajların 6 tanesi tam gaz geçildiği için aslında fark yaratılacak 14 viraj var. Bu virajların 10 tanesi 90 derece açıya sahip, yavaş olarak adlandırabileceğimiz tipte. Geri kalan 4 viraj orta hızlı karaktere sahip.

Azeri bir arkadaşımın belirttiği gibi şehrin en güzel yerlerinden birinde bulunan 8. viraj, tüm sezonun en dar virajı (Bu sene o arkadaşımın davetine katılmak istiyordum, ama yoğun bir dönemden geçtiğim için katılamadım. Bir aksilik olmazsa seneye “Rüzgârlı Şehre” mutlaka gideceğim.)

8. virajı takip eden 9-10-11 ve 12 numaralı virajlardan oluşan kombinasyon tüm sezonun en riskli bölgelerinden birini temsil ediyor. 16. virajı son turdaki son viraj olarak değerlendirebiliriz. Çünkü onu takip eden 17-18-19 ve 20 numaralı virajlar tam gaz geçiliyor. Bu nedenle onları düzlüğe dahil edebiliriz. Normalde sezonun en uzun start düzlüğüne (1.650 metre), tam gaz geçilen virajları da eklediğimizde toplam 1.950 metrelik upuzun bir düzlük çıkıyor. Ayrıca bu 1950 metrelik düzlük, sezonun en geniş start düzlüğü. Geçiş için en ideal nokta.

İki tane DRS bölgesi var; ilki start düzlüğünde, diğeri 2. – 3. virajlar arasında. Bu iki bölge dışında geçiş yapmak çok zor. Pit yolu uzun olduğu için pit stop hariç 23 saniye, pit ile birlikte 25 – 26 saniye civarında süre kaybediliyor. Pist de uzun olduğu için güvenlik aracı sırasında yapılan pit stop diğer pistlere göre çok zaman kazandırıyor.

Resim: McLaren’ın Bakü posteri.

Arabaların ayarları

Bakü, bir şehir pisti olmasına rağmen karakter olarak Monaco’dan farklı yapıda. Daha doğrusu Cidde Monaco arasında konumlanmış gibi. Hızlı ve orta hızlı virajların azlığı ve çok sayıdaki düzlük nedeniyle Bakü’de düşük yere basma kuvveti isteniyor. Büyük arka kanatlar özellikle 2 kilometreye yakın uzunluktaki düzlükte büyük zaman kayıplarına neden oluyor. Geçtiğimiz sezonlarda Monza’dan sonra en küçük arka kanatları bu pistte görmüştük. Bu sezon da aynı şekilde olabilir.

24,5 PSI basınca sahip ön lastikler balon gibi şişirilecek. Bu durum arabanın ön lastiklerindeki tutunmayı azaltacaktır. Bu nedenle ön kanat açılarının biraz yüksek ayarlandığını göreceğiz.

Kerb’ler yüksek olmadığı için araçların sürüş yüksekliği alçak ayarlanabilir. Ama süspansiyonların sertliklerine dikkat edilmeli. Yavaş virajlardaki hızda belirleyici olduğu için bu pistte süspansiyonların geometrisi çok önemli. 90 derecelik virajların çıkışlarında çekiş tur zamanları açısından belirleyici. Bu nedenle arka süspansiyonlar biraz yumuşak ayarlanabilir.

Normalde yüksek hızlara çıkılan pistlerde frenlerin soğutulması kolay olduğu için küçük fren kanalları tercih edilir. Ama burada çıkılan yüksek hızlara rağmen ilk sektördeki uzun düzlüklerin sonundaki yavaş virajlar, frenlerin aşırı zorlanmasına neden olabilir. Bunun sonucunda takımlar frenler sıcaklıklarını kontrol etmekte zorlanabilir.

Arabaların ayarlarıyla ilgili en önemli zorluklardan biri rüzgâr. Geçmişte, kuvvetli rüzgarların takımların ayar yapmakta zorlanmasına ve yarışta pilotların hata yapmasına neden oldu.

Lastikler

Şehir pistlerinde lastikleri ısıtmak yarış pistlerine göre zordur. Bunun nedeni, gündelik araç trafiğinde asfaltın ezilerek daha düz olmasıdır. Yüzey pürüzlülüğü azalan asfaltta lastikleri ısıtmak, pürüzlü asfalta göre daha zor. Bunu düşünen Pirelli Bakü’ye portföyündeki en yumuşak hamurları, C3, C4 ve C5 lastikleri getirdi.

Bu tip pistlerde yüksek yere basma kuvveti üreten ayarlar lastiklerin ısıtılmasını kolaylaştırır. Ama buradaki uzun düzlük nedeniyle yüksek yere basma kuvveti üreten paket tercih etmek tehlikeli. Böylece lastik ısıtma konusundaki yükün önemli bir kısmı süspansiyon ayarlarından gelecek. Lastiklerini çabuk ısıtma yönünde ayar yapan takımlar yarış içinde yumuşak lastiklerini hayatta tutmakta zorlanabilir. Böylece sıralama ve yarış performansı arasında büyük bir makas olan takımları görebiliriz.

Yüksek şiddetli frenlemelerden sonraki virajların hemen hemen tamamı sol yönlü. Dolayısıyla yüksek şiddetli frenlemeden sonra sol virajlara girildiğinde arabanın ağırlık merkezi sağ ön lastik üzerinde olacak. Yarış içinde sağ ön lastikleri hayatta tutmak zor olabilir.

Geçen sezonki lastik hasarları düşünüldüğünde takımların işi çok kolay değil.

Favoriler

Favori seçmek zor. Ama bahis oynayan biri olsam paramı Red Bull’a basmayı tercih ederdim. Bunun nedeni Red Bull’un sezon başından beri düzlük hızlarının yüksek olması. 1.950 metrelik düzlük tam Red Bull’un damak tadına göre. Öte yandan Ferrari geleneksel olarak lastiklerini daha çabuk ısıtan bir araba. Sıralamalarda bu özellikleriyle Red Bull’a zorluk çıkarabilirler.

Mercedes bence düşük yere basma paketini getirecek. Bu paketi ilk kullandıkları hafta sonu çok iyi düzlük hızlarına ulaşmışlardı. Ama onun dışında nerede olacaklarını tahmin etmek zor. Çünkü Cidde ve Monaco gibi şehir pistlerinde lastik ısıtma sorunu yaşayarak yarışta geride kalmışlardı. Kişisel tahminim, Mercedes’in düşük yere basma kuvveti ve düzlük hızı sayesinde Red Bull’dan ve Ferrari’den sonra net bir üçüncü olacağı yönünde. Ama bu hafta sonu güncelleme getirirler mi, getirirlerse başarılı olabilirler mi konusu ayrıca önemli.

Mercedes’ten sonra Alfa Romeo, McLaren ve Haas arasında çekişme beklenebilir. Alpine eğer üst performans veren motor haritalamasını kullanmazsa nispeten geride kalacaktır. Arabanın sürüklenme değerleri iyi gibi görünse de motor anlamında biraz geride oldukları kesin. Bu nedenle de ilk sektörde zorlanmaları beklenebilir. Ama burada da kilit konu güncelleme. Getirilen güncellemeler çalışırsa farklı bir senaryo olabilir. Özellikle orta sıraları yorumlarken zorlanmamızın nedeni, orta bölümde takımlar arasındaki farkların çok az olması. Hafta sonlarında takımların veya pilotların form durumu orta grupta çok büyük fark yaratıyor.

Haas’ta Mick Schumacher, üstündeki baskı arttığı için daha dikkatli olacaktır. Takım patronundan da kaza yapmaması yönünde bir uyarı geldi. Bu baskı onun performansını olumsuz etkilerse şaşırmamak lazım. Eğer Haas, orta grupta tek pilotla mücadele vermek zorunda kalırsa, orta grupta biraz daha geriye düşebilir. Yine de bekleyip görmek lazım.

Muhtemel güvenlik aracı, kuvvetli rüzgarlar, yüksek hava sıcaklıkları bize Rüzgârlı Şehir’deki yarışta sürpriz vadediyor.

Fırat KESKİN