TFF'ye yeni yabancı kuralı nedeniyle tazminat davası açılır mı? Önemli detaylar...

Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Ümit Orhan ve İstanbul Barosu avukatlarından Dr. Serkan Bingöl Türkiye Futbol Federasyonu’nun almış olduğu yabancı oyuncu kuralı kararının hukuki boyutunu Fanatik Gazetesi için değerlendirdi.

Bilindiği üzere TFF, 08.07.2020 tarihinde resmi internet sitesinde yapmış olduğu duyuruyla 2020-21 sezonundan itibaren uygulanacak yeni yabancı kuralını duyurmuştu. TFF Yönetim Kurulu’nun aldığı karara karşı Süper Lig’de yer alan 9 kulübün yapmış olduğu itiraz Tahkim Kurulu’nun 24.07.2020 tarihli kararı ile reddedilmişti.

Bugüne kadar ülkemizde yabancı sayısı hep tartışılmış olmakla birlikte bu tartışmalar daha çok yerli futbolcuların maliyeti, kulüplerin Avrupa kupalarında rekabet gücüne etkisi gibi konular etrafında gerçekleşti. Ancak konunun hukuki boyutu üzerinde pek durulmamaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki Türkiye’de futbol için kural koyma ve futbolla ilgili düzenleyici işlemleri yapma yetkisi TFF’ye aittir. Alınan kararın, yukarıdaki konular etrafındaki tartışmalarını futbol kamuoyu yapmaya devam edecektir. Fakat bu kararın kulüp ve futbolcular yönünden hukuk karşısındaki pozisyonunu da değerlendirmek gerekmektedir. Şimdi örneklerle olaya farklı bir pencere açmaya çalışacağız.

İlgili Haberler

SON DAKİKA! Mircea Lucescu'dan şok istifa!

Örneğin Süper Lig’de bir kulübün 14 yabancı futbolcusu olduğunu ve bu futbolcularla 2019-2020 sezonunda 3’er, 4’er ve 5’er yıllık sözleşme imzalandığını bu sözleşmelerin de 2’şer, 3’er ve 4’er yıl daha devam edeceğini kabul edelim. TFF’nin yeni kararına göre bu kulüp önümüzdeki Eylül ayında başlayacak olan 2020-21 sezonunda bu futbolculardan sadece 8 tanesini aynı anda sahada oynatabilecektir. İzleyen sezonlarda ise bu sayı sırasıyla 7 ve 6’ya düşecektir.

Kulüp açısından: Hâlihazırda 14 yabancı futbolcusu tescil edilmiş durumda. Bu 14 yabancı tercihi için scout ekipleriyle çalışıldı, yerinde izlemeler yapıldı, menajerlere paralar ödendi, bazı oyuncular için bonservis ve yetiştirme tazminatları ödendi. Futbolcuların kendileri dışında ailelerinin ikna edilebilmesi için yoğun çabalar ve fedakârlıklar gösterildi, evler, araçlar kiralandı, maç başı ücretler, garanti ücretler taahhüt edildi, imza paraları ödendi ve çalışma izinleri çıkartıldı. Kulüp tüm bu masraf ve psikolojik yorgunluklara, sportif ve maddi başarılar elde etmek için katlandı. Buna karşın takımda geçen sezon ilk 11’i kurmakta herhangi bir sıkıntı olmazken 2020-21 sezonu için 14 yabancıdan 8’i, sonraki sezon için 12 yabancıdan 7’si, takip eden sezondan itibaren ise da 10 yabancıdan yalnızca 6’sı ilk 11’de oynatılabilecektir. Bu arada kulüp, oynatamayacağı futbolcuların ücretlerini ve tüm masraflarını ödemeye devam edecektir.

Yabancı futbolcu açısından: Yabancı futbolcunun önceki sezonlarda ilk 11’de yer alma şansı 14’te 11 iken 2020-21 sezonunda bu şansı 14’te 8’e, sonraki sezonlarda da 12’de 7’ye ve 10’da 6’ya düşecektir. Futbolcunun 11 şansı teorik olarak gitgide azalacaktır. Futbolcu, belki bu durumu aşmak için daha çok performans göstermek zorunda kalacaktır ancak sözleşmeyi imzaladığı tarihte şartlar bu şekilde değildi ve futbolcu da oynayabileceği bir kulübe gelmek istemiş, bir kariyer planı yapmıştı. Öte yandan garanti ücrete ilaveten maç başı anlaşan futbolcu için ciddi bir maddi kayıp da gündeme gelecektir.

İlgili Haberler

Selçuk İnan'ın vedasına Sneijder damga vurdu!

Bu durumda ilginç ve çelişkili olan konu nedir? Kanaatimize göre anlaşılmaz olan husus, futbolcuların kulüplerle olan sözleşmeleri TFF tarafından tescil edilmesine karşın aynı tescil organının henüz daha sözleşmeler sona ermeden bu sözleşmeleri işlevsiz hale getirmesidir. Bu konuyu biraz açmamız uygun olacaktır. Kulüpler sporcularından istifade etmek istiyorlarsa yaptıkları sözleşmeleri Federasyon’a tescil ettirmek zorundadırlar. Zira tescil yoksa oynatmak imkânsızdır. Bu sözleşmeleri TFF’nin tescil etmesinin amacı nedir? Tescil işlemi ile birlikte TFF, kulüple sporcunun yaptığı sözleşmeden haberdar olmakta, bu sözleşmeyi tanımakta ve onay vermektedir. Yani TFF, “Bu kulüp, yabancı futbolcusuyla 5 yıllık sözleşme yapmıştır ve ben Federasyon olarak bunu tescil ettim.” demektedir.

Peki bundan sonra ne olacak?

Kulüp açısından: 2020-21 sezonunda kadrosunda 14 yabancıya izin var ama sahada en fazla 8 yabancı oynatabilecektir. 2021-22 sezonu için ise en fazla 12 yabancı futbolcu ile sözleşme imzalanabileceği için en az iki oyuncuyla sözleşmesini feshetmek zorundadır. Devam eden sezonda da toplam 10 futbolcuyla sözleşme imzalayabileceği için 2 futbolcusuyla daha sözleşmesini feshetmesi gerekecektir. Başka bir ülkeye futbol oynamak amacıyla gelen ve sözleşme imzalayan bir futbolcunun, tüm alacaklarını almadan sözleşmeyi sona erdirmeye yanaşması, kendi maaşından düşük olabilecek kiralama tekliflerini kabul etmesi veya aynı parayı alacak olsa bile kariyeri için daha elverişsiz olduğunu düşündüğü bir kulübe gitmesi beklenemeyecektir. Kulüp, 2021-22 sezonu başında iki futbolcunun sözleşmelerini mecburen feshetmek veya askıya almak (ücret ödemeye devam etmesine rağmen oynatamama) zorunda kalacaktır. Bu durum, sözleşmesi devam eden futbolcuların sözleşmelerini haklı nedenle feshetme ve sözleşmelerinin sonuna kadar ki ücretlerinin tamamını alma hakkını da futbolcuya verecektir.

Yabancı futbolcu açısından: Futbolcu, her şeyden önce oynamadan parasını alma imkânına sahip olacak ve ülkemiz çalışmadan para kazanan futbolcu cennetine dönüşecektir. Kulüp, yabancı sayısı engeli nedeniyle bazı futbolcularla sözleşmeyi sona erdirmek zorunda olduğundan oyuncu da bu durumu haklı olarak lehine kullanabilecek düşük kiralama tekliflerini veya kendisi için uygun görmediği kulüplere gitme tekliflerini reddedecektir. Zira sözleşmesi askıya alınan futbolcu, sadece idmanlara çıkarak tüm sözleşme ücretini alabilecektir. FIFA ve CAS içtihatlarındaki ‘etkin çalışma hakkının ihlali’ konusunun da futbolcu lehine olduğunu belirtmek gerekir.

Gelelim bu uzun açıklamalar sonrasında, “Yapılacak bir şey var mıdır?” sorusunun cevabına. Evet, vardır! Kanaatimize göre gerek yabancı futbolculardan her biri gerekse herhangi bir kulüp adli yargı yoluna başvurmak suretiyle uğramış olduğu zararların giderilmesi için TFF aleyhine tazminat davası açabilir. Böyle bir durumda TFF’nin, sözleşmelere haksız müdahalesi nedeniyle kulüp ve futbolculara ödeyeceği tazminatlar dışında bu tazminatların faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretlerini de ödemek zorunda kalacağı açıkça görülmektedir. Dikkat edilirse bu talep TFF’nin kararına karşı değil, karardan dolayı uğranılan zararın tazminine yöneliktir. Dolayısıyla böyle bir talep durumunda TFF bünyesindeki Tahkim Kurulu değil, mahkemeler yetkili olacaktır.

İlgili Haberler

Jan Vertonghen Tottenham'dan ayrıldı! Fenerbahçeli taraftarlar mesaj yağdırdı