Giriş
Socios'un Türkiye Taraftarlık Anketi'nin sonuçları açıklandı!
50 bine yakın futbolseverin soruları yanıtladığı anket, bugüne kadar yapılan futbol araştırmaları arasında en geniş katılımlı bilimsel araştırma yöntemi oldu. İşte anketten öne çıkan bazı sonuçlar;
Alex Dreyfus: Futbol, sektörel gücü ve gelişim hızı, teknoloji ve bilişimin yarattığı sınırları, mekan ve zamanı ortadan kaldıran global iletişim gücü ile birlikte, tıpkı geçmişte olduğu gibi bugün de milyonlarca insanın ortak tutkusu olmaya devam etmektedir.
Finansal hacmi 60 milyar euroyu geride bırakan ve her geçen gün endüstriyel hacmi büyüyen dünya futboluna, sportif başarılar, yönetsel ve ekonomik açıdan istikrar modelleri ile birlikte değişen tüketim dinamikleri, teknoloji ve inovasyon trendlerine bağlı olarak yaratılan etkin stratejiler yön vermektedir. Bugün Manchester City, Paris Saint-Germain, Barcelona, Juventus gibi dünyanın en büyük futbol kulüplerine baktığımızda, bu kulüplerin sadece sportif başarıları ile değil aynı zamanda da marka değerleri, inovatif vizyonları ve taraftar etkileiimleri ile de fark yarattıklarını görmekteyiz. Bir diğer ifadeyle değişen ve hızla dijitalleşen futbol ekosisteminde, dünyanın her yerindeki futbolseverlere aynı anda ulaşabilmek ve onlarla çift taraflı bir iletişim kurmak da küresel rekabetin önceliklerinin başında gelmekte...
Dün olduğu gibi bugün de futbol, taraftarlarla anlam bulan ve gerçek anlamda gücünü taraftarlardan alan bir oyun. 160'dan fazla global spor partneri ile dünyanın en büyük taraftar etkileşim platformu Socios,com olarak bizler de bu gerçeği boz alarak, Fan Tokenları spor ekosistemine dahil ettik. Dünya çapında faaliyet gösterdiğimiz 25 ülkeden biri olan Türkiye'yi ve Türk futbolseveleri de ayrı bir yerde konumlandırdık. Biliyoruz ki Türkiye'deki taraftarların gönül verdikleri takımlara olan aidiyetleri tıpkı Simon Kuper'in "Futbol asla sadece futbol değildir" cümlesinde olduğu gibi...
Bu gerçeklerden yola çıkarak, biilimsel araştırrna yöntemleri kapsamında hazırladığımız ve Türkiye'deki futbol taraftarlarının sosyo-ekonomik tercihlerini, değişen dijital trendlere olan ilgilerini göstermeye çalıştığımız bu çalışmanın futbola emek veren bütün paydaşlara ve en önemlisi bilimsel araştırmalar yapan akademik kurumlara yararlı bir kaynak olmasını temenni ederim.
Altuğ Öztürk: Futbolun dijital dünya ile olan yol arkadaşlığı, bugün geldiğimiz noktada kulüpler ile taraftarlar arasındaki etkileşimin ve iletişim metodlarının da değiştiğini bizlere işaret etmekte. Geleneksel, ölçümlemeyen ve dar bir alanla sınırlı kalan pazarlama ve iletişim faaliyetleri yerini, yenilikçi, ölçümlenebilen ve en önemlisi yer, mekan ve zamandan bağımsız herkese ulaşabilen bir dile bırakmış, durumda.
Özellikle son 2 yılda, dijital dönüşüm ivmesini arkasına alan ve yeni gelir modelleri yaratan kulüplerin, sportif başarıdan ve hatta beklenmedik krizlerden bile minimum zarar ile çıktığını hep birlikte gözlemledik. Futbol kulüplerinin yeni ve en önemlisi gelecek vaad eden bu gelir modelleri arasında yer alan Pan Tokenlann da içinde bulunduğu blockchain dünyası, futbolseverlerin de yeni yeni tecrübe ettiği, henüz bebek adımlannda olan bir alan.
2019 yılında Türkiye'deki faaliyetlerine Galatasaray, M.Başakşehir FK ve Trabzonspor kulüpleri ile başlayan ve bugün partner sayısı 7'ye ulaşan Socios_com Ailesi olarak, bugün geldiğimiz noktada, sadece ulusal değil uluslararası spor partnerlerimizle olan iş
birliklerimiz ile de Türk futbolseverlere hizmet etmekteyiz. Amacımız, taraftarların bugüne kadar süregelen klasik ve edilgen taraftarlık anlayışında sıyrılarak daha aktif olmaları, kulüp kararlarında söz sahibi olmaları ve hatta bunu yaparken para ile satın alamayacakları unutulmaz deneyimleri de kazanmaları.
Geçtiğimiz sezon 45 bini geriden bırakan rekor bir katılım ile gerçekleştirdiğimiz bu bilimsel araştırmada, taraftarların sosyo-kültürel tercihlerini, destekledikleri takımın maç bilet fiyatları ya da stadyuma gitme tercihlerini etkileyen faktörleri araştırırken dijital trendlere, blockchain dünyasına olan yakınlıklarını da öğrenmek istedik Yukarıdaki cümlelerimde de ifade ettiğim üzere sonuçlar bize blockchain dünyasının futbolseverler nezdinde de henüz bebek adımlarında olduğunu gösterdi. Daha gidecek çok yolumuz olduğunun bilincindeyiz. Sözlerimi noktalarken Türkiye'nin 81 ilinde "Türkiye Taraftarlık Anketi"ne katılan tüm futbolseverlere teşekkürlerimi iletir, ilerleyen dönemlerde farklı projelerle de Türk futboluna ve dijital dünyaya hizmet edeceğimizin altını çizmek isterim.
Türkiye’nin 60 ilinde Galatasaray ilk sırada
Türkiye’nin 81 ilinden 50 bine yakın futbolseverin katıldığı Socios.com Taraftarlık Anketi’nde “Taraftar olduğunuz takım hangisi?” sorusuna verilen yanıtlar arasında “Galatasaray” ilk sırada yer almıştır. 81 ilin 60’ında Galatasaray en çok desteklenen takım olurken, sarı kırmızılıları 17 ildeki birincilik ile Fenerbahçe takip etmiştir.
%87,7 rekor oran ile Trabzon ilinde birinci olan Trabzonspor, Türkiye’de en yüksek oranda kendi şehrinde desteklenen takım olmuştur.
En fazla üniversite mezunu Trabzonsporlu taraftarlar arasında
50 bine yakın taraftar arasında %39’luk oranla “üniversite mezunu” olanlar en fazla yüzdesel çoğunluğa sahipken, “lise mezunu” olanların oranı ise %32 ile ikinci sırada yer almıştır. 4 Büyükler arasındaki eğitim durumu sıralamasında ise yüzdesel oranlar birbirine yakın olmakla birlikte Trabzonsporlu taraftarlar %43,3 “üniversite mezunu” oranıyla sıralamada birinciliğe yerleşmiştir.
Trabzon’dan sonra şehrin futbol takımını %36,03 oranla destekleyen Eskişehirsporlular Eskişehir ilinde birinci olurken, %34,20 oran ile ile Sivasspor taraftarları Sivas ilinde birinciliği kimseye kaptırmamıştır.
4 Büyüklerden Beşiktaş’ın birinci olduğu tek il ise Iğdır olmuştur. Iğdır’da Beşiktaş az bir farkla Galatasaray’ın önünde yer alarak, %36,54 oranla şehrin birinci takımı seçilmiştir.
İstanbul’da Galatasaray, İzmir’de Fenerbahçe lider
Türkiye’nin birçok ilinde taraftarlık oranlarıyla da kendini gösteren Galatasaray ve Fenerbahçe arasındaki ezeli rekabette, İstanbul ilinde %38,9 oranla Galatasaray birinci olurken, İzmir’de %34,3 oranla Fenerbahçe birinci olmuştur.
En çok takip edilen yabancı kulüp Real Madrid
“Sempati duyduğunuz ya da takip ettiğiniz yabancı bir takım var mı?” sorusuna taraftarların verdikleri yanıtlar arasında Real Madrid %17,9 oranla ilk sırada yer almıştır. İspanyol temsilcisini %16,9 ile Barcelona takip ederken, Türk taraftarların en çok takip ettiği yabancı futbol takımı sıralamasında 3 numarada %11,6 yüzdelik oranla Manchester United yer almıştır.
En fanatik Trabzonsporlular
Ankete katılan taraftarlar arasında “Taraftarlık seviyenize 1-5 arası puan verseniz hangisi olurdunuz?” sorusuna yanıt verenlerin %65,6’sı 5’i işaretleyerek “Gerçek bir taraftar” olduğunu vurgularken, 4 büyükler arasında 5 puanı en fazla oranda işaretleyenler %70,9 oranla Trabzonsporlu taraftarlar olmuştur. Bordo mavilileri %65,9 ile Galatasaraylı taraftarlar takip ederken, Fenerbahçeli taraftarlar %65,3 ile üçüncü sırada yer almıştır. Taraftarlık seviyelerine 1-5 arasındaki puanlamada 5 veren Beşiktaşlıların oranı ise %63,7 olarak araştırma raporu sonuçlarına yansımıştır.
Taraftarların yarısı takım tercihlerinde kimsenin etkisi altında kalmadığını belirtti
Ankete katılan taraftarlar arasında “Takım tutma tercihinizi hangi faktörler etkiledi?” sorusuna taraftarların yarısı “Hiç kimse” yanıtı vermiştir. Taraftarların %29,4’u takım tutma tercihlerinde aile içindeki bireylerin etkili olduğunu işaretlerken, arkadaş çevresi diyenler %8,8 ile üçüncü sırada yer almıştır.
En çok takip edilen sosyal medya platformu Twitter oldu
Futbolseverlerin en fazla takip ettiği sosyal medya platformu arasında Twitter %40,8 ile ilk sırada yer alırken, Twitter’ı %24 ile Facebook, %21 ile Instagram takip etti. Youtube tercihini ilk sıraya yazanların oranı ise %8’de kaldı. “Maç izlerken ne yaparsın?” sorusuna “Sosyal medyaya bakarım” diyen taraftarların oranı ise %34,4 olarak raporda yer aldı.
Taraftarların sadece %2,8’i bilet ve kombine fiyatlarını ucuz buluyor
“Takımınızın bilet ve kombine fiyatlandırmasını nasıl buluyorsunuz?” sorusuna taraftarların %48’i pahalı ve çok pahalı seçenekleri ile geri dönüş yaparken, bilet ve kombine fiyatlarını %49,1’i normal bulduğunu belirtmiştir. Katılımcılar arasında bilet ve kombine fiyatlarını ucuz bulanların oranı ise sadece %2,8 olarak ankete yansımıştır.
4 Büyüklerin taraftarlarının %23,6’sına göre bilet ve kombine fiyatları pahalı veya çok pahalı
4 Büyüklerin taraftarları arasında bilet ve kombine fiyatlandırılması sorusuna %23,6 oranında kişi “çok pahalı veya pahalı” seçeneklerini işaretlemiştir.
4 Büyükler arasında bilet ve kombine fiyatı “çok pahalı ve pahalı” seçeneğini en fazla işaretleyen Beşiktaşlılar olurken, fiyatlandırmaları en fazla oranda makul bulanlar Trabzonsporlular olmuştur. Anadolu takımlarının taraftarlarının %80’i ise bilet ve kombine fiyatlarını normal veya ucuz bulduklarını belirtmişlerdir.
Taraftarların %83,9’u destekledikleri takımların bazı kararlarında söz sahibi olmak istiyor
Anket kapsamında taraftarların destekledikleri kulüplerle olan karşılıklı etkileşimi ve söz sahibi olma istekleri üzerine sorulan soruların yanıtları ise şu şekilde olmuştur. Taraftarların %83,9’u destekledikleri kulüplerin bazı kararlarında söz sahibi olmak istediklerini belirtirken, “Kulübünüzle yeterince iletişim kurabiliyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlarda %52,7 oranında olumlu yanıt verilirken, “Takımımla iletişim kuramıyorum” diyenlerin oranı da %22,5 olarak görülmüştür.
Taraftarların çoğu blockchain dünyasına yabancı
Futbolseverlerin sadece %3,7’si kripto paralar, Fan Tokenlar veya NFT’ler konusunda yeterli bilgi sahibi olduğunu dile getirirken, %94,8’lik kısım yeteri kadar bilgi sahibi olmadığını belirtmiştir. Kripto paralar, Fan Tokenlar veya NFT’ler konusunda bilgi sahibi olan taraftarların yaş ortalamasına bakıldığında da en fazla 22-27 yaş arasındaki kişilerin olduğu dikkati çekmektedir.
Taraftarların sadece 2,3’ünün kripto parası, Fan Tokenı ya da NFTsi var
Taraftarların blockchain dünyasındaki ürün sahipliği konusundaki soruya %97,7’lik büyük bir çoğunluk “Hayır” cevabını vermiş, bu oran da sporseverlerin büyük bir çoğunluğunun blockchain dünyasında yeterince bilgi sahibi olmadığını ve bu dünyaya yabancı olduğunu göstermiştir.
%2,3 oranında Fan Token sahibi olan taraftarların en çok aldıkları Fan Tokenlarda ise ilk sırada Galatasaray yer almıştır. Galatasaray’ın Fan Tokenı $GAL Fan Token’dan sonra en fazla alınan Fan Token ise İngiliz temsilcisi Arsenal’in Fan Tokenı $AFC Fan Token olmuştur.
