Formula 1 – Macaristan GP'sine Hazırlık
Formula 1 dünyasının önemli isimlerinden biri olan Fırat Keskin, Macaristan GP’si öncesi önemli değerlendirmelerde bulundu.
Formula 1’de bu haftadan sonra perde bir aylığına kapanacak. Yüksek tempoyla çalışan mühendisler, mekanikerler, pilotlar ve sporun daha pek çok paydaşı biraz tatil yapma fırsatı bulacak.
Haberin Devamı ›
Tatilde FIA’nın belirlediği süreler boyunca çalışmak yasak. FIA, telefon görüşmelerini ve yazışmaları takip ederek bu konuda takımların çalışanlarına nefes alacak olanağı sağladığından emin oluyor.
Yaz arasından önceki son yarış takımlar açısından önemli. Kimi takımlar bu yarıştan sonra bu sezondan umudu keserek yaz arasını gelecek sezonun aracını planlamaya ayıracak.
Şimdi biraz pisti anlamaya çalışarak hangi takımların daha iyi olabileceklerine kısaca göz atalım.
Pistin karakteristiği
Macaristan, Avusturya’dan sonra sezonun en kısa ikinci pisti. 4.381 metre uzunluğundaki pist, 14 viraj ve kısa bir düzlüğe (790 metre) sahip. 14 virajın 6 tanesi sol, 8 tanesi sağ yönlü.
Geçişin çok zor olduğu bu pistte sıralamalar neredeyse Monaco kadar önemli. O nedenle takımların önemli bir kısmı sıralama derecesine odaklanacak bir ayar yapacaklardır. Sıralamalarda beklediğini bulamayan takımlar ve pilotlar içinse start bir fırsat sunuyor. Start çizgisiyle ilk viraj arasındaki mesafe iyi kalkış yakalayan pilotların rakiplerini geçmelerine yetecek uzunlukta. Yani bu yarışta sıralamalardan sonra en önemli ikinci konu startlar. Bu iki konuda başarı yakalayan pilotlar yarışı iyi bir sırada bitirmek konusunda avantaj elde ediyor.
Haberin Devamı ›
Tam gaz geçilme oranı %60 civarında. Motor gücüne daha az bağımlı bir pist. Mercedes motorlu takımlar, bu hafta olduklarından biraz daha iyi görünebilirler. Turun %18’i de fren yapılarak geçiliyor. 14 tane viraj sayıca az gibi görünse de bu pist için değil. Pist kısa olduğu için virajlar birbirine çok yakın. Bu nedenle de pistte rakibini takip eden arabalar devamlı türbülanslı hava akımına maruz kalıyorlar. Bu durum yüksek sıcaklıklarla birleşince lastik aşınmasını artırıyor.
Viraj tipleri dengeli olarak dağılmış durumda. Hızlı, orta hızlı, yavaş virajlar ve yüksek hızlı yön değişimleri mevcut.
Pistte tek DRS tespit noktası olmasına rağmen iki farklı noktada DRS açılıyor. Start düzlüğünden hemen önce DRS tespit noktası var. Bu noktada rakibinin arkasında olan pilot önce start düzlüğünde DRS’sini açabiliyor. Start düzlüğünün sonunda DRS kapanıyor. Fakat ilk viraj dönüldükten hemen sonra aynı pilot DRS’yi tekrar açabiliyor. Yani tek DRS tespit noktası, iki DRS bölgesi var.
Haberin Devamı ›
Ayarlar
Sezonun en çok yere basma isteyen pistlerinden biri Macaristan. Eskiden Monaco’ya yakın büyüklükte kanatlar takılırdı. Ayrıca “T Wing” denilen (T-Kanatlar) ve çok sayıda hava yönlendirme kanatçıkları sıkça tercih edilirdi. Şimdiki yer etkili arabalarda yönlendirme kanatçıklarına belli bölgeler dışında izin verilmiyor. “T-Wing”lere destek olarak arkada yer alan “beam wing”ler yere basma kuvveti üretmek için kullanılıyor. Arka kanatlarda Gurney Flap denilen çıkıntılar da yere basma kuvveti üretmenin kolay (ama bedeli ağır) bir yolu.
Büyük arka kanatlar, DRS etkisinin diğer yarışlara göre etkisini artıracaktır. DRS’nin açık ile kapalı olması arasındaki fark 20 km/sa olarak ölçülüyor. Düzlük kısa olduğu için geçiş yine de zor ama önemli bir hız farkı. Bu noktada pilotlara yardımcı olabilecek diğer etken yukarıda da belirttiğim gibi 1. ve 2. viraj arasında da DRS olması. Uzun düzlükte öndeki rakibine yaklaşan pilotlar, bitirici darbeyi bu kısa düzlükte vurabiliyor.
Haberin Devamı ›
Süspansiyonlar çok sert ayarlanamaz. Özellikle arka süspansiyonlar yavaş virajlardan çıkışta çekiş için önemli olduğundan yumuşak ayarlanmalı. Pist nispeten dar olduğu için pilotlar kerb’leri mümkün olduğunca sert kullanıyorlar. Kerb kullanımını optimize etmek için ön süspansiyonların da çok sert ayarlanması mümkün değil. Ayrıca pist geçtiğimiz sezonlarda çok dalgalıydı. Tabanlama etkisini azaltmak için araçlar muhtemelen biraz yüksek ayarlanacaktır. Zemin dalgalarından kaynaklanan darbelerin sönümlenmesi için de süspansiyonların yumuşatılması gerekir. Eski zamanlarda bu piste özel vites oranları ayarlanıyordu. Artık bu konuda da kısıt olduğu için takımların eli bağlı.
Lastikler
Pirelli C2, C3 ve C4 lastikleri seçti. Bence biraz daha risk alıp en yumuşak hamurları getirseler stratejik anlamda daha çok keyif alacağımız bir yarış olurdu.
Haberin Devamı ›
Çoğunlukla yüksek hava sıcaklıkları burada lastikleri zorluyor. Virajların da çok peş peşe olması lastiklerin üzerinde devamlı bir yük olmasına neden oluyor. Yüksek sıcaklıklar ve devamlı etki eden yükler lastiklerin beklenenden çok aşınmalarını sağlıyor. Yarışa heyecan katan parametrelerden biri bu.
Ayrıca bu hafta sonu cumartesi günü, yani sıralamalarda yağış bekleniyor. Eğer sıralamalarda beklenen yağış gelirse, tüm takımlar yarış için lastik seçimlerini daha kolay yapacaklardır. Ellerinde bolca sıfır set lastik kalacaktır.
Favoriler
Macaristan Ferrari için ideal pist. Kısa düzlükler, Red Bull’un en önemli silahını elinden alıyor. Red Bull’un Ferrari’ye göre uzun dingil mesafesi de Macaristan’daki virajlar için uygun değil. Sadece 4, 13. ve 14. virajlar biraz daha Red Bull’a hitap ediyor. Ancak Ferrari daha üstün göründüğü yarışlarda bile bir şekilde hata yaparak kendi ayağına sıkmayı başarıyor. Bu haftadan itibaren hata yapmayı bırakmalılar, bu hafta son şans. Kendilerine bu kadar uygun pistte duble yapmak zorundalar.
Bu iki takımın arkasında Mercedes yer alabilir. Ancak onların da aleyhine işleyen bazı yasalar var. İlki, Mercedes’in lastiklerini geç ısıtan bir araba olması. Lastik ısıtılması mesele olduğu için sıralamalarda genelde yarış performansına göre yavaş kalıyorlar. Bu pistte de sıralama çok önemli olduğu için neler yapabileceklerini kestirmek güç. Mercedes’in aleyhine işleyen diğer yasa zemin dalgaları. Bu pistteki zemin dalgaları Mercedes’in aracını biraz daha yüksek ayarlaması için zorlayabilir. Böylece araç ideal yükseklik penceresinden çıkarak geriye düşebilir.
Bu pistte güçlü beklediğim diğer ekip McLaren. McLaren yeterli yere basma kuvvetini üretiyor. Ancak sürüklenme değeri biraz fazla ve motoru zayıf. Fakat düzlük çok az olduğu için sürüklenme ve zayıf motor burada daha az zaman kaybettirecektir. O nedenle Mercedes’i en yakın takım olurlarsa şaşırmam.
Aynı şekilde Alpine de iyi araba. Ama sanki Alpine düşük yere basma kuvveti gerektiren pistlerde daha iyi gibi. Belki de burada geçen hafta güncelleme getiren McLaren ile mücadele ederken zorlanabilirler.
Haas, Alfa Romeo ve Alpha Tauri orta sıralarda çok dengeli arabalar. Ancak zaman zaman araçlarını ayarlarken yollarını şaşırdıkları için aracın gerçek potansiyelini ortaya çıkaramıyorlar. Babasının 1998 sezonunda güzel yarış galibiyetlerinden birini aldığı pistte, Mick Schumacher’in iyi bir derece almasını kalben isterim.
Williams ve Aston Martin’in son sıralarda mücadele etmelerini bekliyorum. Ancak tüm grid için getirilen güncellemeler ve/veya günlük form durumları işleri değiştirebilir.
Hafta sonunun nasıl gelişeceğini hep birlikte takip edeceğiz.