Formula 1 – Katar GP'sine Hazırlık

Formula 1’de peş peşe üç yarışın (triple header) temposuyla yorulan organizasyon, artık son viraja geldi.

Son viraj, iki yeni pisti barındırması nedeniyle belirsizliklerle dolu. Katar da ilk defa yarış düzenlenecek olması nedeniyle belirsizliği artıran etkenlerden.

Tüm bu belirsizlikler içinde yorum ve tahmin yapmak da çok zorlaşıyor. Meksika’da beklendiği gibi Red Bull kendi dünyasındaydı. Brezilya’da da çoğunluğun bu beklenti içinde olması normal olandı. Fakat Brezilya’da da Mercedes kendi dünyasındaydı.

Meksika’da tur başına 0,6 saniye farkla Red Bull hızlıyken, Brezilya’da tur başına 0,4 saniye farkla Mercedes öndeydi. Formula 1’de hiçbir takım bir haftada 1 saniye hızlanmaz veya diğeri 1 saniye yavaşlamaz. Dolayısıyla takımların günlük form durumları ve pistlerin yapısı büyük performans dalgalanmalarına neden oluyor ve tahmin yapmayı zorlaştırıyor.

Şimdi her yarıştan önce yaptığımız gibi pistin karakteristiğini inceleyelim.

Pistin Karakteristiği

5.308 metre uzunluğundaki pist, İstanbul Park ile benzer uzunlukta ve karakteristikte. Pist çok uzun olmadığı için tur bindirmelerin zaman zaman sorun olmasını bekleyebiliriz.

Pist çölün ortasında olduğu için üzeri ince bir kum tabakasıyla kaplı. Bu nedenle seanslardan hemen önce bir motosikletin arkasına bağlanan kompresörlerle hava üflenerek ideal çizgi temizleniyor. Ama yine de rüzgâr, çöl kumlarını piste taşıyarak özellikle ideal çizgi dışında yol tutuş sorunlarına neden olacaktır.

Pistin, Türkiye benzeri bir yere basma kuvveti paketi isteyeceğini düşünüyorum. Fakat yine de çok emin olmamak lazım. Çünkü asfaltın aşırı abrasif aşınma karakterine sahip olduğu söyleniyor. Bu tip durumlarda yüksek yere basma kuvveti lastiklerin ömrünü çok olumsuz etkiler.

Pistte tek DRS bölgesi var; start-finiş düzlüğünde. 1.038 metre uzunluğa sahip bu düzlük aynı zamanda geçiş yapılabilecek tek bölge. Pistin diğer sektörlerinde yapılacak geçişler seçilen lastik hamurunun cinsi veya lastik ömrüyle ilgili olabilir.

Hava sıcaklığı yüksek olduğu için de yere basma kuvveti üretmek benzer rakımdaki pistlere göre biraz zor olabilir. Isınan hava yükseldiği için arabalar yere basma kuvveti üretmekte zorlanabilir. Yere basma kuvvetini verimli üreten arabalar avantajlı olacaktır.

Lastikler

Pirelli kendisini garanti altına almak için en sert hamurları getirdi. Lastik ısıtmanın da sorun olmayacağını düşünerek bu önlemi aldıklarını düşünüyorum.

Öte yandan da belki bu seçim Pirelli’nin kendisini garanti altına almasından ziyade bir zorunluluktu. Çünkü asfaltın aşırı yıpratıcı olduğu konuşuluyor. Abrasif aşınma özellikleri gösteren pistlerde lastikler daha sık kaydığı için aşınma daha fazla olur. Asfalttan kopan küçük çakıl taşları lastiklerin kaymasına neden olarak daha çok aşınmalarına neden olur. Pistteki kum da bu anlamda zorluk çıkaracaktır.

Yüksek hızlardaki virajlarda yüksek yanal yükler lastik omuzlarını hırpalayacaktır. Bunu engellemek isteyen Pirelli, özellikle ön lastiklerde yüksek hava basıncı belirledi. Bu da yol tutuşu olumsuz etkileyecektir.

Özellikle peş peşe gelen 12-13-14 numaralı virajların tamamı hızlı, sağ virajlar. Bu virajlarda arabanın dinamik ağırlık merkezi sola kayacağı için sol lastikler zorlanacaktır. Peş peşe gelen bu tip virajlarda polimer türevi olan kauçuk soğumak için gerekli fırsatı bulamaz ve normalden fazla aşınır. Sol ön lastiklere dikkat.

Yukarıdaki tüm parametreleri bir araya topladığımda, eğer asfalt beklendiği kadar aşındırıcı olursa, sezonun pit rekorunun bu yarışta kırılabileceğini düşünüyorum. Yani asfalt belirleyici olacak.

Ayarlar

Kerb’lerin alçak, zeminin düz olması alçak süspansiyon ayarlarına izin verecektir. Alçak ayarlanmış arabaların, taban tahtalarına takılmış olan ve yere sürtünen Titanyum parçalarla gece karanlığını bolca aydınlatacağını göreceğiz.

Süspansiyonların sertlik ayarları da yüksek hızlı virajların alınmasını kolaylaştıracak şekilde yapılmalıdır. Özellikle ön süspansiyonların sert ayarlanması gerekir. Arka süspansiyonları, düşük hızla geçilen 4 virajı düşünerek bir kademe daha yumuşak ayarlayabileceklerini düşünüyorum. Yavaş virajlardan çıkışta arka süspansiyonun biraz yumuşak olması önemli.

Pist, yüksek yere basma kuvveti istemesine rağmen dikkatli olunması gerekebilir. Yüksek yere basma kuvveti, yüksek sıcaklıklarla birleşince lastikler açısından ölümcül olabilir. Ayrıca aşırı büyük kanatlar, pilotların uzun düzlükte kolayca geçilmelerine neden olur. Kimse kolayca yem olmak istemez.

Favoriler

Valla ne desem bilemiyorum. Normal şartlarda Red Bull demek lazım, ama diyemeyiz. Çünkü Brezilya’da beklenmedik şekilde Mercedes üstündü. Burada da beklenmedik şekilde üstün olabilirler. Mercedes’in sadece 4 yarış ömür biçtiği motoru gerçekten fark yaratıyor. Üst performans veren motor haritalaması nedeniyle motorun ömrü düşük, performansı yüksek.

Honda ve Red Bull, Mercedes’in bu motoruna benzer haritalama kullanabilecekleri bir motorla yanıt verirler mi? Bekleyip görmek lazım.

Pistin orta hızlı ve hızlı virajlardan oluşan akıcı bir pist olduğundan bahsetmiştim. Bu tür pistlerde genelde Red Bull üstün olur. Onun dışında temelde tüm sektörlerde Red Bull’a uygun virajlar var. Birinci, ikinci altıncı, onuncu ve on altıncı virajlarda üstün olmalarını bekleyebiliriz. Özellikle altıncı ve onuncu virajlar Mercedes’e hiç uygun değil.

Akıcı virajların çokluğu Mercedes’in arka süspansiyon kurnazlığını kullanmasının önünde de büyük engel. Çünkü hızlı ve akıcı virajlar yüksek yere basma kuvveti istiyor. Arka süspansiyon alçaltıldığında difüzöre giden hava azalıyor ve/veya kesiliyor. Bu nedenle arka süspansiyon alçaltıldığında düşük yere basma kuvveti üretilebiliyor ve orta hızlı – yüksek hızlı virajlardaki performans düşüyor. Dolayısıyla Mercedes bu tip virajlarda süspansiyon ayarını kullanarak fark yaratamıyor. Ama güçlü motorla fark yaratabilir mi? Evet yaratabilir.

Tüm bu parametreleri göz önünde bulundurduğumuzda tahmin yapmanın zorluğu ortaya çıkıyor. İlk ve üçüncü antrenman çöl güneşinin altında yapılacağı için sonuçlar aldatıcı olacaktır. Arabaların ne durumda olduğunu anlamak için ikinci antrenmanları ve sıralamaları izlememiz gerekecek.

Ferrari, McLaren’dan üstün olacaktır. Ferrari, aerodinamik anlamda ve süspansiyon sistemi anlamında daha iyi araba. Bu iki üstünlüğünü getirdikleri motor güncellemesiyle desteklediler. Böylece üçüncülük savaşında yenilmez oldular. Bu iki takıma Alpha Tauri eşlik edebilir. Alpha Tauri, Ferrari’leri ve McLaren’ları zorlayacaktır. Muhtemelen McLaren’ların en az birini arkada bırakacaktır.

Alpine, aerodinamik anlamda iyi bir araba olduğu için orta sıradaki ilk üç takıma (Ferrari, McLaren ve Alpha Tauri) yakın olabilir. Onları zorlamalarını beklemiyorum, fakat yakın olmalarını bekliyorum. Alpine’in rakibi Aston Martin’e pek uymayan bir pist. Eğer Aston Martin lastikleri ısıtmayı, pilotları da lastikleri korumayı başarırsa Alpine’e yakın olabilir. Belki birini geçebilirler.

Hafta sonu boyunca ilginç olayları yazmaya devam edeceğim.

Fırat KESKİN