Formula 1 – Brezilya GP'sine Hazırlık, Sıralamaların ve Antrenmanların Değerlendirmesi

Geçtiğimiz hafta şampiyonluk ibresinin iyice Redbull’a dönmesinden sonra bu hafta da Brezilya’dayız. Avusturya ve Meksika gibi yine başka bir yüksek irtifa pisti olan Brezilya, Honda motorlu araçlar için çok uygun bir pist. Ayrton Senna’nın evi olan Brezilya, coşkulu taraftarları, uzun motor sporları geçmişi ve değişken iklimiyle her zaman heyecanlı yarışlara sahne olan heyecan verici bir pist.

İş yoğunluğum nedeniyle cuma günü büyük kısmını bitirdiğim ama Fanatik’e gönderemediğim yazıma takımların Cuma performanslarını da ekleyerek gönlünüzü almak istiyorum.

Cuma Şimdi bu hafta sonu bizi neler bekliyor kısaca değinelim.

Pistin karakteristiği

4.309 m uzunluğundaki pist, takvimin kısa olarak nitelendirilebilecek pistlerinden. Pist, kısa olmasının yanında hızlı da bir pist. Pistin ilk ve son sektörü düzlüklerden, son sektörü ise virajlardan oluşuyor. Toplam 15 virajdan 10 tanesi sağ 5 tanesi de sol viraj.

Senna S’i olarak adlandırılan ilk iki viraj yüksek yere basma kuvveti gerektiriyor. İki DRS bölgesi var. İlk DRS bölgesi start düzlüğünde, ikinci DRS bölgesiyse 3. virajdan hemen sonra. Pistin en uzun düzlüğü 673 m gibi görünüyor ancak durum böyle değil. Çünkü start finiş düzlüğünden önceki 3 viraj tam gaz geçiliyor. Özellikle 14. ve 15. virajlar uzun düzlüğe dahil edilerek düşünülmeli. Bu da aslında start düzlüğünün 1.000 m’den fazla olduğu anlamına geliyor.

Böyle uzun iki düzlüğe sahip olduğu için Brezilya pistinin tam gaz geçilme oranı %75’e yakın. Bu da motorların mekanik olarak zorlanmasına yol açıyor. Brezilya, DRS bölgeleri dışında geçişe çok müsait olmayan bir pist. Hatta zaman zaman fazlasıyla dar. Bariyerler bazı noktalarda piste çok yakın ve hata yapan pilotları anında cezalandırıyor.

Öte yandan bu pist, yüksek rakımda yer alması nedeniyle daha az hava yoğunluğuna sahip. Bu da içten yanmalı motorların bir kez daha performansının düşeceğini ve yere basma kuvveti üretmenin daha zor olacağını gösteriyor.

Lastikler

Pirelli bu sene Brezilya’ya C2, C3 ve C4 lastikle geliyor. Barselona seviyesinde veya biraz daha fazla yere basma kuvveti üretecek şekilde ayarlanacak arabalar lastikleri çok zorlamayacak. Yüksek süratle dönülen virajların da azlığı nedeniyle yanal yükler de lastikleri zorlamayacak seviyede. Tüm bunları bir araya topladığımızda lastiklerin korunmasıyla ilgili bir stratejiye gerek olmadığını söyleyebiliriz. Güvenlik aracı ya da olağanüstü başka bir durum yaşanmazsa tek pit stop stratejileri göreceğiz. Yalnızca uzun süreli, yüksek tempolu mücadelelerde lastik aşınması artabilir ve alternatif pit stratejileri gündeme gelebilir. Bu pistte böyle durumlarda lastik aşınmasının artmasının nedeni yanal ve dikey yükler değil, asfaltın abrasif aşınma özellikleri göstermesidir.

Ayarlar

Yukarıda da bahsettiğim gibi yoğunluğu az havada yere basma kuvveti elde etmek daha zor. Bu nedenle takımlar normalde deniz seviyesine yakın pistlerde kullandıkları küçük kanatlar yerine yere basma kuvvetini artıran büyük kanatlar kullanacak.

Diğer bir nokta da motorların böyle ince bir havadaki performansı. Geçen hafta yazdığım gibi içten yanmalı motorlardaki yanmada önemli bir rol oynayan oksijen bu hafta yine az. Bu nedenle mühendisler özellikle turbonun ayarlarında motor haritalamasını değiştireceklerdir.

Bu pistte genel olarak her turda 40-45 defa vites değiştirilmekte. Bu nedenle şanzımanlar mekanik anlamda çok zorlanmayacak. Ancak yine hava ince olduğu için motor ve diğer bileşenlerin soğutulması yarışın ilerleyen dakikalarında sorun haline gelebilir. Özellikle havanın sıcak olduğu günlerde arabaların mekanik olarak, pilotların da fiziksel olarak bu pistte zorlandığını söyleyebiliriz.

Favoriler

Hafta sonunun favorisi elbette ki Honda motoruyla Red Bull. Şasi olarak tüm koşullara daha kolay uyum sağlayan Red Bull’a yüksek irtifada rakiplerinden daha iyi çalışan Honda motoru eşlik edecek. Hafta sonu Lewis Hamilton’un yeni bir motora geçerek 5 sıra ceza alacağı yönünde söylentiler var. Geçen haftaki yarıştan sonra Hamilton’ın motorunda yapılan incelemelerde su kaçağı tespit edilmişti. Bu kaçak, yeni bir motora geçileceği konusundaki söylentileri güçlendiriyor. Böyle bir durumda Verstappen’ın rakipsiz olması beklenebilir.

Red Bull mühendisleri ise Mercedes’in geçen haftaki gibi kolay bir rakip olmayacağını düşünüyorlar. Brezilya’daki rakımın geçen haftaya oranla daha düşük olması ve Mercedes’in arka süspansiyonu alçaltma fırsatı bulacağından dolayı Mercedes’in geçen haftaya oranla Red Bull’a daha yakın olacağını düşündüklerini belirttiler.

Üçüncülük mücadelesinde Ferrari’nin yine McLaren’a göre avantajlı olacağını düşünüyorum. Özellikle ikinci sektör, Ferrari’nin şasisi ve süspansiyonları için biçilmiş kaftan. Ferrari, motorunun da güçlenmesinden sonra artık McLaren’dan düzlüklerde de çok korkmayacaktır. Ama bu ikili mücadeleye bu hafta sonu güçlü Honda motoruyla Alpha Tauri’nin de dahil olması sürpriz olmaz.

Orta sıralarda bu üç takımı Alpine izleyecektir. Yön değişimlerindeki dengesi ve yavaş virajlardaki çekişi iyi olan Alpine, üçüncülük mücadelesindeki bu üç takımı en yakından takip eden rakip olacaktır. Aston Martin’i yine zor bir hafta sonu bekliyor. Çünkü hem Mercedes motor yüksek rakımda gereken performansı vermiyor hem de Aston Martin’in uzun dingil mesafesi bir handikap. Aston Martin’in özellikle son sektörde çok zaman kaybetmesini bekleybiliriz.

Bu takımları Alpha Romeo, Williams ve Haas takip edecektir. Ancak çok büyük bir sürpriz olmadığı sürece bu takımların puan almaları bir hayal diyebiliriz.

Antrenmanların ve Sıralamanın Değerlendirilmesi

Cuma gününe yetiştiremediğim yazımda, favoriler kısmında favorinin Red Bull olduğunu, Mercedes’in geride kalmasını beklediğimi yazmıştım. Ancak hem antrenmanları hem de sıralamaları Mercedes aldı.

Fakat bu sonucun aldatıcı olduğunu kabul etmeliyiz. Bunun nedeni, Hamilton’ın 85 mm’den fazla açılan arka kanadı olabilir. Sıralamalardan hemen sonra Hamilton’ın aracı incelemeye alındı. Bu inceleme sonucunda maksimum 85 mm açılması gereken DRS’nin, bu limit değeri aştığı belirlendi.

Bu sabah (Cumartesi) yeni delillerin incelenerek hakemler tarafından nihai kararın verileceği belirtildi. Muhtemel sonuç, Hamilton’ın diskalifiye edilmesi olacaktır. Bu durumda Verstappen taraftarları bayrakları asabilir diye düşünüyorum.

Mercedes’teki tek sorun DRS’nin izin verilenden fazla açılması da değildi üstelik. Daha ilk antrenmanlar sırasında Adrian Newey’nin komiserlere gittiği ve Mercedes’in arka kanadının kuralların izin verdiğinden fazla eğildiğini bildirdiği konuşuluyor. Yüksek süratte, belli bir hava yükü aşıldığında arka kanadın bir parçasının hareket ederek, arka kanat üst parçasının eğildiği belirtildi. Bu sayede Mercedes düzlüklerde daha yüksek son hızlara ulaşabiliyor.

Christian Horner, “Mercedes, bugün bizim Bakü’de yaptığımız ve FIA tarafından yasaklanan şeyi yapıyor.” dedi. Böylece birinci ağızdan, Red Bull’un İngiltere GP’sinde bu durum yasaklanana kadar arka kanadın eğilmesi için bir mekanizma kullandığının itirafını da duymuş olduk. Ortalık daha çok kızışacağa benziyor.

Diğer takımlara gelirsek; Gasly’nin her iki Ferrari’nin önünde yer alması cuma günü beklediğim bir sonuçtu. Honda motorunun yüksek rakımdaki becerisi, Alpha Tauri’nin Ferrari’nin önüne geçmesini sağladı.

Yine favoriler kısmında belirttiğim üzere Alpine’den net bir performans geldi. Alpine sıralamaları Alpha Tauri-Ferrari-McLaren üçlüsünün arkasında, Aston Martin’in önünde tamamladı.

Günün en ilginç gelişmesiyse, sıralama canavarı olarak nitelendirilen Russell’ın takım arkadaşı Latifi’nin gerisinde kalmasıydı. Kariyerinde ilk defa takım arkadaşına geçilen Russell kötü günündeydi diyebiliriz. Fakat son yarışlarda performansı artan Latifi’yi de tebrik etmek lazım. Gerçekten bu sezondaki 3-4 yarışta dikkat çekici performanslara imza atıyor. Taraftarları adına güzel bir gelişme.

Cezaları ve diğer gelişmeleri hafta sonu boyunca yazmaya devam edeceğim.