GirişJose Mourinho'nun 'maymun' benzetmesi ırkçılık mı hakaret mi? Hukukçular açıkladı! Galatasaray-Fenerbahçe derbisi sonrası tartışmalar bitmiyor...
26 Şubat 2025, Çarşamba 10:39Güncelleme Tarihi:
Fenerbahçe Teknik Direktörü Jose Mourinho'nun Galatasaray ile oynanan derbi maçının ardından basın toplantısında, "Rakip kulübede herkes maymun gibi zıplıyordu" sözlerini sarf etmesi, Türkiye'de ve dünyada gündem oldu. Galatasaray, 'ırkçı söylem' nedeniyle suç duyurusunda bulunulacağını açıklarken Fenerbahçe'den de bu sözlerin ırkçılıkla alakasının olmadığına dair açıklama geldi. Peki spor hukukçuları bu konuda ne diyor? Mourinho'nun sözleri ırkçılık mı yoksa hakaret kapsamında mı? İşte detaylar...
Skorer
'SPECIAL ONE' BİR KEZ DAHA GÜNDEMDE
Galatasaray ile Fenerbahçe, Trendyol Süper Lig'in 25. haftasında pazartesi günü oynanan derbi maçında golsüz berabere kaldı. Fenerbahçe Teknik Direktörü Jose Mourinho maçın ardından basın toplantısında, "Rakip kulübede herkes maymun gibi zıplıyordu" ifadesini kullandı ve ortalık karıştı.
GALATASARAY'DAN SUÇ DUYURUSU KARARI
Galatasaray, Jose Mourinho'nun sözleri nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulunulacağını açıkladı. Sarı-kırmızılı kulüpten konuyla ilgili yapılan açıklamada, özetle, "Jose Mourinho hakkında bu ırkçı söylemleri nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulunacağımızı, UEFA ve FIFA nezdinde de şikayetçi olacağımızı bildiririz." denildi.
FENERBAHÇE'DEN YANIT GELDİ
Fenerbahçe'den dün yapılan açıklamada ise, "José Mourinho’nun maç sırasında rakip takım teknik heyetinin hakem kararlarına aşırı tepkisini betimlemek amacıyla kullandığı bu ifadeler, hiçbir şekilde ırkçılıkla ilişkilendirilemez. Bu söylemi ırkçılık söylemi gibi göstermeye çalışmak tamamen art niyetli bir yaklaşımdır." ifadelerine yer verildi.
SPOR HUKUKÇULARI NE DİYOR?
Jose Mourinho'nun sözleri ve yaşananlar, derbi sonrası tüm dünyada gündem olurken en çok merak edilen konulardan biri de bu söylemin hukuki zeminde ne anlama geldiği oldu. İki spor hukukçusu, konuyla ilgili Skorer'e konuştu.
'41. MADDE İLE Mİ YARGILANACAK YOKSA 42. MADDE İLE Mİ?'
CAS ve Euroleague Tahkim hakemi Emin Özkurt, Jose Mourinho'nun sözlerinin hukuki değerlendirmesini şu şekilde yaptı: Olaya hem sportif hem de adli yönünden bakmak gerekiyor. Aslında soru şu; Mourinho’nun bu konuşmaları 41. madde ile mi yargılanacak, 42. madde ile mi? Yani, hakaret mi, ayrımcılık mı?
'HAKARET OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM'
Hocanın ifadesi, bir kişiyi kapsayan değil, kulübede bulunanların itirazına yönelik... Burada bir benzetme yapıldı ve kabul edilemez. Ancak bunun bir hakaret olduğunu düşünüyorum. Mourinho’nun ifadesi, adil ve ölçülü bir karşılık bulmalı... Adli yargıda da 122 ve 125. maddede nefret, ayrımcılık ve hakaret konuları bulunuyor. Burada da bence nefret belli bir kişiye yönelik olmalı. Dolayısıyla burada da hakaret olduğunu düşünüyorum. Ancak futbol yargısıyla adli yargıdan farklı sonuçlar çıkabiliyor.
'GALATASARAY'IN BAŞVURMA HAKKI YOK'
Şuna da değinmek gerekiyor, Galatasaray’ın kulüp olarak başvurma hakkı yok. Çünkü suçun mağduru gerçek kişiler. Ayrıca UEFA ve FIFA’ya başvuru da kabul edilemez. Oynanan maç Süper Lig’de, oynayan takımlar iki Türk ekibi... Bundan dolayı TFF talimatları geçerlidir. Zaten bu kurallar da FIFA ve UEFA’nın talimatlarıyla paralellik göstermektedir."
'KONU UEFA VE FIFA ALANI DIŞINDA'
Spor Hukuku Enstitüsü Başkanı Alpay Köse ise konuyla ilgili şunları söyledi: "Mourinho’nun açıklamalarının herhangi bir suç unsuru oluşturup oluşturmadığını değerlendirme yetkisi Türkiye Futbol Federasyonu’ndadır. Eğer açıklamanın TFF disiplin talimatına göre ihlal teşkil ettiği düşünülürse, Fenerbahçe Teknik Direktörü disiplin kuruluna sevk edilir. Yani bu konu, UEFA veya FIFA alanı ve yetkisi dışındadır. Tabii eğer suç duyurusu olursa İstanbul savcılığı da soruşturma yürütebilir.
'GÖRÜŞÜM, IRKÇILIK OLARAK NİTELENDİRİLMEYECEĞİ...'
Açıklamada Galatasaray yedek kulübesinin yaptığı hareketlerin maymuna benzetildiği açık, ancak şahsi görüşüm bu benzetmenin ırkçılık olarak nitelendirilmeyeceği... Zira siyahi bir oyuncu hedef alınarak yapılmış bir açıklama bulunmuyor. Ancak hakaret olarak değerlendirilmesi mümkün. Mourinho’nun açıklamasının kesinlikle tasvip edilemez ve cezalandırılması gerektiği görüşündeyim."
İŞTE MADDE 41 (KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI, HAKARET, TEHDİT ve TÜKÜRME)
"TFF veya mensuplarına, müsabaka görevlilerine, futbolculara, yöneticilere veya diğer ilgili kulüp ve kişilere, hakaret eden, söven, tehdit eden veya herhangi bir şekilde kişilik haklarına saldırıda bulunan veya basın ve yayın organları veya sosyal medya aracılığıyla bu eylemleri gerçekleştiren; görevlilere ve diğer kişilere 2 ila 5; fiillerin müsabaka görevlilerine yönelik olması halinde ise 3 ila 7 müsabakada soyunma odasına ve yedek kulübesine giriş yasağı veya 21 ila 50 gün 12 arasında hak mahrumiyeti cezası ile eylemin ağırlığına göre gerekli görülmesi halinde 50 bin TL’den 500 bin TL’ye kadar para cezası verilir."
