Sporun yükselen değeri Katar
Başta 2022 FIFA Dünya Kupası olmak üzere birçok önemli turnuvanın evsahipliğini yapacak Katar, son yıllarda düzenlediği ve sayısı giderek artan spor organizasyonlarıyla dikkati çekiyor.
Yaklaşık 2,2 milyon nüfusa sahip Orta Doğu ülkesi Katar, son 10 yılda düzenlediği WTA Finalleri (2008-2010), Dünya Salon Atletizm Şampiyonası (2010), erkekler (2009-2012), kadınlar (2010-2012) Dünya Kulüpler Voleybol Şampiyonası, Asya Oyunları (2006), Arap Oyunları (2011), Asya Futbol Kupası (2011), Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası (2014), Dünya Hentbol Şampiyonası (2015) gibi uluslararası ve kıta içi turnuvalarla spor organizasyonunda ilerleme kaydetti.
1971’de Büyük Britanya’nın idaresinden çıkarak bağımsızlığını ilan etmesinden bir yıl sonra birinci futbol ligindeki ilk sezonun oynandığı Katar’ın, evsahipliği yaptığı ilk önemli etkinlik, 1988 Asya Futbol
Kupası oldu.
Ulusal olimpiyat komitesi, kurulduktan bir yıl sonra 1980’de Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından tanınan Körfez ülkesi, 1995 yılında, 1981 finalinde Batı Almanya’ya 4-0 yenildiği Dünya Gençler Futbol Şampiyonası’nın (2007’den beri FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası) organizasyonunu üstlendi.
Dünya Bankası verilerine göre, 2013’teki 136 bin 727 dolarlık kişi başı milli gelirle Çin’e bağlı Makao Özel İdare Bölgesi’nden (142 bin 599) sonra bu alanda dünya 2’ncisi olan Katar, tenise kapılarını 1993’te açtı. Yapımı 1992’de biten Uluslararası Halife Tenis ve Squash Tesisleri’nde oynanan Katar Açık Erkekler Tenis Turnuvası, 1993’ten bu yana her yıl düzenleniyor.
Aslan payı Emir Hamad’ın
Adaylık sürecindeki rüşvet iddiaları ve hava sıcaklığının turnuvayı olumsuz etkileyeceği görüşüne rağmen 2022 FIFA Dünya Kupası’nın evsahipliğini kazanarak "Dünya Kupası’nın düzenleneceği ilk Arap ülkesi" unvanını alan Katar’ı, "spor ülkesi"ne dönüştüren isim 1995-2013 döneminde ülkeyi yöneten Emir Hamad.
Şeyh Hamad bin Halife el-Sani’nin tahta geçmesinin ardından yapılan yatırımlarla Katar, uluslararası spor federasyonları açısından cazip hale getirildi. Bugün 24 spor federasyonunun faaliyet gösterdiği Katar’da, tesisleşme açısından en büyük hamleler, yine Emir Hamad yönetiminde yapıldı.
Geleceğin şampiyonlarını yetiştirmek amacıyla inşa edilen, 2004’te de faaliyete geçen Aspire Spor Akademisi’nin bulunduğu yerleşkeye, 2005’te "kubbe" adı verilen ve toplam 9 bin 600 kişi kapasiteli iki spor salonundan oluşan tesisler, 2006’da ise olimpik standartlardaki Hamad Su Sporları Merkezi açıldı. Akademinin yerleşkesinde bulunan Uluslararası Halife Stadı da 2003’te yenilenerek kapasitesi 20 binden 40 bine çıkarıldı. Stadyumun kapasitesi 2005’te 50 bine çıkarıldı.
1998’den bu yana erkek, 2001’den beri de kadın sporcuların yarıştığı uluslararası tenis turnuvalarına evsahipliği yapan Uluslararası Halife Tenis ve Squash Tesisleri, 2008’de yapılan yenileme çalışması sonrası 7 bin kişilik kapasiteye ulaştı.
Kuruluşundan bu yana para karşılığı forma reklamı almayan İspanyol kulübü Barcelona ile 2010’da "Qatar Foundation", 2013’te de "Qatar Airways" yıllık 30 milyon dolara sponsorluk anlaşmasına vardı.
İlk kez 1997’de, 2010’dan itibaren ise IAAF Elmas Lig kapsamında düzenlenen Katar Atletizm Grand Prix’siyle başlayan ve tenis, golf, motosiklet, binicilik, hentbol branşlarıyla devam edem birçok
organizasyonla ilgili anlaşmalar yine aynı dönemde yapıldı.
Olimpiyatlardaki ilk madalyasını, 1992 Barcelona’da erkekler 1500 metrede Muhammed Süleyman’ın atletizmde kazandırdığı bronzla alan Katar, Şeyh Hamad’ın tahtta olduğu sürede 3 bronz madalya daha elde etti. 2000 Sidney Olimpiyatları’nda yarışan Said Saif Esad, halter 105 kilo, 2012 Londra’da ise Naser el-Attiyah, atıcılık ve Mutaz Essa Barshim, yüksek atlamada bronz madalyanın sahibi oldu.
Otomobil sporlarıyla da ilgilenen Naser el-Attiyah, bu yıl 2. kez kandığı Dakar Rallisi’ndeki ilk şampiyonluğuna 2011’de ulaştı.
2012’den beri spor günü kutlanıyor
2016 ve 2020 Olimpiyatları adaylığı için başvuran ancak iki denemesinde de ilk tur oylamasında elenen Katar’da, şubat ayının 2. haftasındaki salı günü, 2012’de "Ulusal Spor Günü" ilan edildi. Vatandaşları spor yapmaya teşvik etmek için bu kapsamda her yıl çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
Katar Emiri Tamim bin Hamad el-Sani, 2013’te görevi devraldığı babası Hamad bin Halife el-Sani’nin başlattığı spor vizyonunu devam ettirdi. Fransız kulübü Paris Saint Germain’in sahibi "Qatar Sport Investments"ı 2005’te kuran 34 yaşındaki Emir Tamim, 2006’da Asya Oyunlar Organizasyon Komitesi’nin başkanlığını üstlendi.
IOC Üyesi ve Katar Olimpiyat Komitesi Başkanı el-Sani, Katar’ın düzenleme hakkını elde ettiği 2014 Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası ve 2022 FIFA Dünya Kupası’nın adaylık komitelerinde de görev aldı.
Katar Erkekler Milli Hentbol Takımı, 15 Ocak-1 Şubat tarihlerinde evsahipliği yaptığı 2015 Dünya Şampiyonası’nda finale yükselerek tarihinin en büyük başarısına ulaştı. 1971-1983 yıllarında Barcelona Kulübü’nü çalıştıran Valero Rivera’nın başında olduğu milli takım, turnuva öncesi kadrosuna kattığı 9 devşirme oyuncuyla finale kadar yürüdüğü şampiyonayı, Fransa’ya 25-22 yenilerek gümüş madalyayla tamamladı.
Katar’daki spor organizasyonlarının öncesi ve sonrası
Katar’ın daha önce düzenlediği, 2015 ve sonrasında evsahipliği yapacağı turnuvaların yanı sıra düzenli olarak evsahipliği yaptığı organizasyonlar şöyle:
Daha önce yapılan organizasyonlar:
1988 ve 2011 - Asya Futbol Kupası
1995 - Dünya Gençler Futbol Şampiyonası (Yeni adıyla FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası)
1999 - Dünya Gençler Hentbol Şampiyonası
2004 - Asya Hentbol Şampiyonası
2004 - Dünya Takımlar Masa Tenisi Şampiyonası
2005 - Asya Basketbol Şampiyonası
2005 - Dünya Halter Şampiyonası
2006 - Asya Yelken Şampiyonası
2006 - Asya Oyunları
2008 - Asya Salon Atletizm Şampiyonası
2008 - Asya Gençler Güreş Şampiyonası
2008 - Asya Optimist Yelken Şampiyonası
2008-2010 - WTA Finalleri
2009 - Asya Eskrim Şampiyonası
2009-2012 - Dünya Erkekler Kulüp Voleybol Şampiyonası
2010-2012 - Dünya Kadınlar Kulüp Voleybol Şampiyonası
2010 - Dünya Salon Atletizm Şampiyonası
2011 - Arap Oyunları
2012 - Asya Atıcılık Şampiyonası
2014 - Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası
2015 - Dünya Hentbol Şampiyonası
Her yıl düzenlenen uluslararası etkinlikler:
1993’ten bu yana - Katar Açık Erkekler Tenis Turnuvası
1997’den bu yana - Katar Atletizm Grand Prix (2010’dan itibaren IAAF Elmas Lig Katar ayağı)
1998’den bu yana - Katar Master Golf Turnuvası (Avrupa Turu kapsamında)
2001’den bu yana - Katar Açık Kadınlar Tenis Turnuvası
2004’ten bu yana - Moto GP Katar Grand Prix
2007-2010’dan sonra 2014’ten bu yana - Superbike Dünya Şampiyonası
2008’den bu yana - Dünya Binicilik Şampiyonlar Turu Katar ayağı
2010’dan bu yana - Hentbol Süper Küre
Bu yıl düzenlenecek organizasyonlar:
29 Mart 2015: MotoGP Katar Grand Prix
1-4 Mayıs 2015: 1. Asya Gençler Atletizm Şampiyonası
15 Mayıs 2015: IAAF Elmas Lig Katar ayağı
18 Ekim 2015: Superbike Dünya Şampiyonası Katar yarışı
22-31 Ekim 2015 - Dünya Para-Atletizm Şampiyonası
Gelecekte evsahipliği yapacağı organizasyonlar:
2016 - Dünya Yol Bisikleti Şampiyonası
2018 - Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası
2019 - Dünya Atletizm Şampiyonası
2021 - FIFA Konfederasyonlar Kupası
2022 - FIFA Dünya Kupası
AA