Halka daraldı! Tokyo 2020

Çin’deki corona virüsü Ocak ayından hayatımıza girdi ancak kimse küresel salgın seviyesinde, tüm dünyayı etkisi altına alacağını belki de tahmin etmiyordu. Sürecin başında sadece Asya Kıtası’nı büyük ölçüde etkilemiş ve oradaki uluslararası ve ulusal spor organizasyonlarının tek tek ertelemesine ya da iptaline neden olmuştu. Tabii akıllara, Japonya’nın temmuz ayında evsahipliği yapacağı 2020 Olimpiyat Oyunları’na ne olur, sorusu gelmedi değil. Ancak başlama tarihine daha zaman vardı. Ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) organizasyonda hiçbir değişikliğin yaşanmayacağını söylüyordu. Peki bu noktaya nasıl gelinmişti...

Çelişkili açıklamalar yapıldı

ŞUBAT: Ayın başında salgın kendini dünyanın diğer kıta ülkelerinde de göstermeye başladı, sadece vakaların sayısı çokfazladeğildi.Ancak olimpiyat için bazı çelişkili söylemler başlamıştı. IOC ve Japonya’nın Organizasyon Komitesi’nden bazı isimler ‘Mayıs ayında karar vereceğiz’, 'Belirlenen tarihte yapılması zor görünüyor’gibi açıklamalar yapmıştı. Ama değişen pek birşey olmadı. Salgının boyutu ise gittikçe artmış, şubat ayının sonuna gelindiğinde; Amerika, Avrupa, Afrika ve Avustralya derken tüm kıtalara geniş bir şekilde yayılmıştı. Sınırlar birbir kapatılırken, daha önce sadece Asya Kıtası’ndaki ülkelerinde alınan; sokağa çıkma yasakları ve OHAL kararları artık tüm dünya görülüyordu. Ancak IOC’nin fikri yine değişmedi.

13 ŞUBAT: IOC:‘Olimpiyatlar planladığı gibi devam edecek’

25 ŞUBAT: IOC üyesi Dick Pound, ‘Salgın mayısa kadar kontrol altına alınmazsa,oyunlar ertelenebilir’

Olimpiyata kota veren turnuvalar askıya alındı

MART: Salgının 3. ayına girildiğinde ise özellikle de İtalya’da salgın bir anda zirve yaptı. Adeta önüne geçilemez bir şekilde tüm Avrupa ve Amerika’da vaka ile ölüm sayısı artmaya başladı. Sektör haline gelmiş NBA, Formula 1, UEFA Şampiyonlar Ligi gibi dev spor organizasyonları virüsün karşısında durma kararı aldı. Sadece bunlarla sınırlı değil, yaklaşık dünyada bine yakın turnuva iptal edildi. En önemlisi de olimpiyata kota veren turnuvalarında bunların arasında yer almasıydı. Bir de ulusal ligler var ki, hepsi askıya alındı. IOC kanadında ise yine değişen birşey yoktu.

03 MART: IOC: ‘Tokyo Olimpiyatlar planlandığı gibi ilerleyecek’

UEFA bile takvimini değiştirdi

11 Mart’ta Dünya Sağlık Örgütü, salgını ‘Pandemi’ yani küresel salgın ilan etti. Salgının merkezi de artık Avrupa olmuştu. Her yeri saran koronavirüs bir büyük organizasyonu; EURO2020’yi dizegetirmiş, UEFA’nın takvimini değiştirmiş ve Avrupa Futbol Şampiyonasını 2021’e erteletmişti.

Erteleme isteyenlerin tepkisi büyüdü

Peki olimpiyat!... Maalesef 2020 Tokyo için bir değişiklik yoktu. Olimpiyat ateşi 12 Mart’ta yakılmış, meşale yola çıkmıştı. Bir taraftan ise, olimpiyata gidecek sporcular hazırlıklarını salgın nedeniyle evlerinde yapmaya çalışırken bazıları bu imkanları bile bulamıyordu!. Aslında olimpiyatın ertelenmesi konusunda da birçok ülkenin değişik branştaki federasyonları (ABD yüzme, atletizm), bazı ülke olimpiyat komiteleri üst düzey spor adamları, jübile yapmış ya da aktif elit sporcular ve Wickenheiser gibi bazı IOC üyeleri de biran önce erteleme kararının alınması gerektiğini söylüyordu. IOC ise olimpiyat için normal takvime uymakta ısrarcıydı.

11 MART: Tokyo 2020 Organizasyon Komitesi İcra Kurulu Üyesi H.Takahashi, ‘salgın tehdidi artarsa olimpiyat ertelenir’

17 MART: IOC: ‘Şu aşamada Tokyo 2020 için 4 ay önceden sert bir karar almayacağız’

18 MART: IOC Başkanı Thomas Bach: ‘Oyunların başlamasına 4 aydan fazla süremiz var’ karmaşık bir süreç bizi bekliyor

Aslında kapalı kapılar ardında Uluslararası Olimpiyat Komitesi, 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları’nın erteleme planını konuştuğu ileri sürülmüştü ancak altında yatan özellikle de maddi yönlü birçok parametre kollarını bağlamıştı!. Erteleme olsun olmasın her halükarda zarar yaşanacaktı. IOC’nin en büyük yanlışı ‘erteleme fikrini’ çok geç masaya yatırması oldu. Bu fikri de büyük baskılar sonucunda almaya karar verdi, düne kadar gündemlerinde yok gibiydi. Önceki gün yapılan telekonferans sonrası da erteleme fikrini düşündüklerini resmi olarak herkese açıkladı. Zaten bu açıklama sonrası da birçok ülke komitesi erteleme konusundaki baskısını daha da arttırdı. Yüzde 90 bu karar alınacak ve gelecek süreç biraz karmaşık olacak. Çünkü sponsorlar, yayın organı ve organizatörün yaptığı sözleşmeler yeniden çizilecek.

22 MART: IOC: ‘Bir ay içinde olimpiyatlar hakkında karar vereceğiz’

Finansal açıdan zararları

Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin erteleme planını bu kadar geç kabul etmesinin nedenlerinden biri de, maliyeti artıracak olmasıydı -ki ne olursa olsun, sağlık her şeyin başında geldiği için bu da kabul edilemez-

■ IOC’nin organizasyon komitesi, sponsorlar, TV hakları sahipleri ve en önemlisi sigorta şirketleri arasındaki yaptığı milyar dolarlık sözleşmeler en büyük handikabı olacak.

■ Bu süreçte TV sözleşmeleri ve reklam sözleşmelerinin üzerinden yeniden geçilmesi gerekecek. Tabii tüm tarafların erteleme konusunda hem fikir olması gerekiyor.

■ Japonya olimpiyat için şu ana kadar yaklaşık 12.4 milyar Dolar harcadı. Ancak bu maliyet artacaktır. Yapılan spor tesislerin atıl kalmaması için ve 2021 düşünüldüğünde buna bir de bakım maliyeti girecektir.

■ Ayrıca Tokyo organizasyon komitesi, oyunlar için 2020’de kiraladığı mekanlar ve aynı zamanda yap-boz şeklinde inşaat ettiği salonlar da bulunuyordu. Bu süreçte nasıl bir yol izleyeceği merak konusu.

■ Bir de olimpiyat köyü var. Burası genelde gelecekte satılmak için yapılmış konut sistemine göre inşaat edilir. Ve organizasyon sonrası, bazı apartmanlar anahtar teslim şeklinde satılmıştır. Bu süreç uzayınca, satın alan daire sahiplerine tazminat ödememek zorunda kalınabilir.