Beşiktaş – Alanyaspor maçının tartışmalı pozisyonlarını değerlendirdiler: ‘Kırmızı kart...'

Süper Lig’de 21. hafta, Beşiktaş’ın sahasında Alanyaspor’u 3-0 mağlup ettiği karşılaşma ile başladı. Mücadele, net bir skorla sona erse de Yaşar Kemal Uğurlu ve ekibinin verdiği bazı kararlar dikkat çekti.

BEŞİKTAŞ’TAN 5 MAÇLIK SERİ

Spor Toto Süper Lig’in 21. haftasında sahasında karşılaştığı Alanyaspor’u 3-0 mağlup eden Beşiktaş, Süper Lig’de oynadığı üste üste 5. maçından da galip ayrılan taraf oldu.Siyah-beyazlılar, ligde çıktığı son 5 karşılaşmada Adana Demirspor, Kasımpaşa, Konyaspor, Kayserispor ve Alanyaspor’a karşı sahadan 3 puanla ayrılarak bu sezon ilk kez 5 maç üst üste galibiyet elde etti.

CENK TOSUN’DAN REKOR

Mücadelenin 20. ve 50. dakikasında 2 gol kaydeden Cenk Tosun, Beşiktaş forması ile Vodafone Park’taki gol sayısını 25’e yükseltti.

Tecrübeli golcü, sezon başında takımdan ayrılan Cyle Larin’i geride bırakarak bu alanda zirvede yer aldı.

ABOUBAKAR 677 GÜN SONRA VODAFONE PARK’TA

Beşiktaş’ta Vincent Aboubakar, 677 gün sonra siyah-beyazlı formayı yeniden giydi. Wout Weghorst’un takımdan ayrılması ile birlikte transfer edilen 31 yaşındaki oyuncu, Vodafone Park’ta en son 21 Mart 2021 Fenerbahçe müsabakasında forma giymişti.

Kamerunlu yıldız oyuncu, Alanyaspor karşısında 85 dakikada sahada kaldı.

ŞENOL GÜNEŞ’TEN BEŞİKTAŞ İLE 125. GALİBİYET

Siyah-beyazlıların başında 211. resmi müsabakasına çıkan Şenol Güneş, 125. kez kazandı.

Beşiktaş bu sezon Şenol Güneş yönetiminde 8’i Süper Lig, 3’ü Türkiye Kupası olmak üzere 11 maça çıktı. Siyah-beyazlılar, bu maçlarda 8 galibiyet, 2 mağlubiyet elde ederken 1 kez de beraberlik elde etti.

İŞTE KARŞILAŞMANIN TARTIŞMALI POZİSYONLARI

Yayıncı kuruluş beIN SPORTS'ta Trio ekibi, Beşiktaş – Alanyaspor maçında verilen hakem kararlarını değerlendirdi. İşte Deniz Çoban, Lale Orta ve Bülent Yıldırım’ın yorumlarıyla masaya yatırılan Beşiktaş – Alanyaspor maçının tartışmalı pozisyonları…

5. dakikada Fatih Aksoy'un Jackson Muleka'ya müdahalesinde kart gerekir mi?
Lale Orta: Burada bir ayağa basma var. Bu, net bir sarı kart. Atlanmış bir sarı kart olarak görüşümü bildireyim.
Deniz Çoban: Pozisyonun başında yardımcı hakem erken davranıp bayrağı çekiyor. Hakem de o bayrağı görünce o bayrağa odaklanıp düdük çalıyor. Aslında aksiyon devam ediyor. Düdük, burada çalındı. Oyuncu gidiyor olmasına rağmen hala bayrağı sallıyor. Hakemin de dikkati dağılıyor. Sonraki basma, hakemlerin tamamen ilgi ve görüş alanının dışında gerçekleşiyor. Elbette net bir sarı kart. Top, oyunda olsun ya da olmasın... Bu basmanın cezalandırılması lazım. İlk pozisyonda formadan çekildiğini görünce bir nefes beklememiş. Oyuncu, kalkıp devam ediyor. Evet, bir sarı kart kaçmış ama iletişimde de sorun olduğunu düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Benim de gördüğüm şu; evet, ilk pozisyonda bir faul var ancak oyuncunun hızla kalkıp devam edebilme imkanını düşünerek yardımcının bayrağını geciktirmesi ekip için daha doğru olurmuş. İlk pozisyonda faul oldu; bu aksiyonun devamında Fatih Aksoy da, 'Yakalamışken bir güzel basayım' diyor. Faul olsa bile eğer buraya bakılsaydı net bir sarı kart verilebilirdi. Maçın başında bir iletişim eksikliği olmuş gibi görünüyor.

Deniz Çoban: Geçen hafta burada 'Niye maç verilmiyor?' diye bazı yardımcı hakemlerin isimlerini okudunuz. Bir tanesi Bahtiyar Birinci'ydi. Dikkatimi çekti. Herhangi bir maçında sorunu var mı diye de baktım, yok. 1 Türkiye Kupası maçına çıkmış Dünya Kupası arasından sonra. Bekliyor. Bugün de Video Yardımcı Hakem olarak görevlendirilmiş. Uzun süredir maç almıyor. Niye almıyor bilmiyoruz ama bugün de hangi kritere göre Video Yardımcı Hakem olarak atanmış onu da anlayamadım ben.
Bülent Yıldırım: Zaten kriter ve dışarıdaki algısı anlamında ciddi sorun olduğu kesin. Buna bir el atılması gerektiği fikrindeyim ben de.

18. dakikada Beşiktaş lehine verilen penaltı kararı doğru mu?

Deniz Çoban: Cenk Tosun, yılların tecrübesi... Topu kurtardıktan sonra bekliyor bir darbe gelsin diye. Kaleci de fazlasını veriyor. Yani tabiri yerindeyse hiç frene basmıyor. Gelip Cenk'i olabildiğince dikkatsiz şekilde düşürüyor. Burada penaltıdan başka bir şey konuşulmaz zaten.
Lale Orta: Penaltı kararının doğru olduğunu düşünüyorum ben de. Hiçbir şekilde atladığınız zaman topa dokunmadan rakibe temas edemezsiniz. Topla oynama niyeti olduğu için bir karttan söz edemeyiz. Top zaten açılıyor. O nedenle de burada penaltı kararı doğru.

Bülent Yıldırım: Runar Runarsson'un beden dili de bana penaltıyı verdiğini gösteriyor. Çarptıktan sonra yere bir oturuşuna bakalım. 'Penaltıyı yaptım' dedi. Biz şuna bakacağız ki hep de buna bakıyoruz; kaleci dahil defans oyuncusu ceza alanı içerisinde dikkatli davranacak. Dikkatsiz davranıyorsunuz. Cenk'in topu kontrol etmesi, temas beklemesi... Bunlar bizim konumuz değil. Çünkü burada bir aldatma yok. Kaleci çıkıyor, topa temas etmeyi başaramıyor, rakibini dikkatsiz bir şekilde çarpıp düşürüyor. Her açıdan da görünüyor. Burada benim dikkati çekmek istediğim nokta şu; hakemin depar zamanlamasını değerlendirmek isterim. Önündeki oyuncudan tesadüf eseri kurtıluyor. Depara çıkmakta geç kalıyor. Çok açık bir ihlal olduğu için yakalıyor. Başka zaman yakalayamayabilirsiniz. Yer almaya ve sprint atmaya... Oradan çıktığı anda gördü, göremeyebilirdi. Çok daha önceden sola doğru depar atıp doğru açıya gelmesi gerekirdi.

Cenk Tosun, penaltıda bir gol vuruşu yapıyor. Bu gol olan vuruşu yapamasaydı bir ihlal var mıydı?

Lale Orta: Cenk Tosun, topa gelirken duruluyor ama bu, bir penaltı atışında topa gelene kadar istediğiniz hareketler yapabilirsiniz. Bu, kuralda yazıyor ama son geldiğiniz anda vurmak zorundasınız. Topun başında bekleyemezsiniz, oyalanamazsınız veya bir hareket yapamazsınız. Bir adım öncesinde hareketini yapıyor. O nedenle ihlal olarak değil nizami bir gol olarak düşündüm.
Deniz Çoban: Doğru, ne zaman duraksayamaz? Destek ayağını koyduktan sonra duraksayamaz. Destek ayağını koyduktan sonra duraksarsa bu bir ihlaldir. Bunun öncesinde her türlü aldatmayı yapabilir. IFAB birçok konuda önlem alıyor. Herkesin önlem almasını beklediği asıl konu ise şu; çizgiye basanlar da ceza sahası içinde sayılıyor, yayın içinde olanlar ve yayın çizgisine basanlar da ihlal yapmış oluyor. Burada bulunan oyuncular içerisinde 1 tane Beşiktaşlı oyuncuyu görüyorum. O Beşiktaşlı oyuncunun haricinde hepsi ihlal ediyor. Normal şartlarda pek fazla kullanılmayan bir kural olarak duruyor. Bir penaltı vuruşu yapılırken her iki takımdan oyuncular da ihlal ederse o penaltı atışının sonucuna bakılmadan tekrarı gerekiyor. Normal şartlarda oyun kurallarına göre bu penaltının tekrarı gerekir ama gol olduğu sürece ve abartan olmadığı sürece sadece bizim hakemlerimiz değil, dünyadaki en üst düzey maçlarda dahi Dünya Kupası finallerinde, Şampiyonlar Ligi finallerinde buna müdahale edilmiyor. Uygulanmayan bir kural olarak kalmış durumda. Bence IFAB'ın buna çözüm bulması lazım. Şimdi Yaşar Kemal Uğurlu, kurala göre bu penaltıyı tekrar ettirse hata yaptı der miyiz? Kurala göre hata yaptı diyemeyiz ama futbol, bunu beklemiyor deriz. Kimse bunu çalmıyor deriz.

Bülent Yıldırım: Çünkü futbolda penaltı atışı, gol için yapılan bir ceza vuruşudur. Adı üzerinde penaltı... Bunun amacı, ceza alanındaki bir ihlalin golle sonuçlanmasını taçlandırmaktır. Gerekçesi odur. Dolayısıyla golle sonuçlandığı zaman ufak tefek ihlaller görmezden gelinir. Buradaki kasıt, eğer gol olmasaydı kalecide ihlal yok, Cenk'te ihlal yok ancak girenlerden dolayı da yine bu penaltının tekrar edilmesi gerekirdi. Deniz Çoban'a da katılıyorum. Bu kuralı biraz daha geliştirmek lazım. İki yıldır penaltılarda bu kural dışılık devam ediyor gibi görünüyor.
Lale Orta: Atanla tutanın yaptığı ihlallere veya erken girip engelleyen olsaydı VAR müdahale edecekti. Onun dışındakileri etkisiz bir kural ihlali olarak değerlendiriyor.
Bülent Yıldırım: Ceza alanı içinde bir yakınlaşmanın VAR ile ilgisi olmadığını da hatırlatmış olduk.

21. dakikada Leroy Fer'in Vincent Aboubakar'a bir müdahalesi var mı, devam kararı doğru mu?
Deniz Çoban: Videodan izlediğimde ben buna 'müdahalesi var' diyorum. Topu almak için uzanıyor ama Aboubakar çalımı atınca ayağına bir teması var. Top, yön değiştiriyor ve asıl uzattığı ayak, Aboubakar'ı düşürüyor. Buna görüntüden faul derim. Fakat hakem yanılır mı? Bu pozisyonda yanılır çünkü top, yön değiştirdiği için oyuncu, topa hamle yaptı ve topa dokundu olarak görür, devam ettirir. O yüzden eleştirmem ama videodan baktığım zaman bu, bir faul.
Lale Orta: Ben de bir faul olduğunu düşünüyorum. Burada, Alanyasporlu futbolcu topla oynamıyor. Doğrudan rakibinin ayağına doğru hamlesi oluyor ama hakemin yanılması mümkün. Çünkü iki futbolcunun önünde oynanıyor ve hakemin arkadan seçememesi normal. Biz, buradan baktığımız zaman bunun bir faul olması gerektiğini söyleyebiliriz.
Bülent Yıldırım: Şu açıda hakem de Leroy Fer'in topuğuyla topu kestiğini düşündü ancak Leroy, önce Aboubakar'ı düşürmüştü. Evet, yanılmak çok olası... Zor bir pozisyon ancak DVD faulü olduğu da muhakkak.

26. dakikada Welinton'un Ivan Cavaleiro'ya faulünde karta gerek var mı? Devamında da Ahmed Hassan ile Tayyip Talha Sanuç arasındaki ikili mücadelede de bir faul beklentisi var.

Lale Orta: Burada hakem, faulü gördü ve çalmadı düdüğünü, avantaja bıraktı. Ama beklenen avantaj, aslında eğer ikinci pozisyonda da bir faul olarak kabul ederseniz gerçekleşmiş oluyor. Daha yakın bir yerden faul kullanma şansı yakalamış olacaklardı. İlk pozisyondaki net bir faul ve sarı kartlık bir faul. Sonrasında da bir faul var ama asla kırmızı kart olmaz. Top kendi yakalayabilme alanında değil, topa uzak. O nedenle de bariz bir gol şansından söz edemeyiz. İkinci pozisyona faulü vermiş olsaydı orada bir sarı kart gösterilebilirdi. Bıraktığı avantaja da sarı kart göstermesi daha uygun bir uygulama olurdu diye düşünüyorum.

Deniz Çoban: Birinci pozisyonun ardından hakem, bir beden dili kullanmıyor. Belki de pozisyonun sonucunu merak ettiğinden bir beden dili kullanmıyor. İlk pozisyonu avantaja bırakıyor, ikinci pozisyonda oyuncunun topu kaybettiğini hissettiği anda ise birinci pozisyona dönüyor. Buraya kadar doğru yaptığını düşünelim ama birinci pozisyon da sarı kartla cezalandırılması gereken bir pozisyon. Ancak hakemin maçın başlarında yardımcının bayrağıyla düştüğü hataya burada da düştüğünü düşünüyorum. İlk pozisyona şartlanıyor ve 'Orada bir faul tespit ettim' diyor.
Bülent Yıldırım: İzleyenlerimiz sahadan gelmediği için niçin şartlandığını biraz daha açalım. Hakem, böyle bir durumda ikinci sahneyi kaçırıyorsa ilk sahnede ona bir bildirim gelmiş olabilir mi?

Deniz Çoban: Olabilir. 'Hocam, faul' yardımı gelmiş olabilir yardımcı hakemden. 'Faul, sarı', 'Faulü çalacaktım ama sarıya gerek yoktu' gibi olaylar olabilir. Burada, hakemin konsantrasyonunun kaybolduğu muhakkak. Hakem oraya şartlandı, bir avantaj oynatacak ve o sırada da belki 'faul' diye bildirim geldi. O an dağıldı, ilk pozisyonda olduğu gibi... İkinci pozisyonda oyuncunun topa uzak kaldığını da düşünerek düdük çalıp ilk pozisyona döndü. Fakat ikinci pozisyonda net bir çekme var. Oyuncu burada çekiliyor ve burada çekildiği için hızı ve sürati kesiliyor. Eğer kesilmemiş olsa... Bariz gol şansının kriterlerinden bir tanesi, pozisyonun kaleye olan uzaklığı. Bunu değerlendirirken şöyle bir hata yapılıyor; pozisyon kaleye ne kadar yakınsa o kadar bariz gol şansı veya ne kadar uzaksa değil gibi düşünmemek lazım. Uzaklık bazen avantaj olur. Bu oyuncunun burada hızı kesilmese bu topu henüz ceza sahası köşesine yaklaşmadan yakalayabileceğini düşünüyorum. Çekilmediğini, oyuncunun bu nedenle duraksamadığını düşünelim ben ceza sahası çizgisine yakın noktada topu yakalayacağını düşünüyorum. Bakın Beşiktaşlı oyuncu geldi oraya. Top kontrol olasılığı yüksek ve topu buralarda kontrol ettikten sonra da yine halen gol atacak açısı var oyuncunun. Yani hakem, ilk pozisyona şartlandığı için burayı hiç değerlendirmedi. Bir; ikinciyi değerlendirmesi, en doğru olandı. Burada bir ihlal vardı. Kaleye daha yakın bir yerden, avantajlı bir yerden serbest vuruş kullanacaktı. İki; burada, minimum sarı kartlık bir ihlal var. Sportmence olmayan bir şekilde rakip çekiliyor. Üç; yorumu hakeme kalmış. Ben diyorum ki oyuncunun hızı kesilmeseydi Alanyasporlu oyuncu topu ceza sahasına girmeden yakalayacaktı, kademeye girecek başka bir oyuncu da yoktu ve kırmızı kart benim için daha doğru olurdu. Ama hakem bunu değerlendirip sarı kart da gösterseydi o da o hakemin yorumuydu ve onu da kabul ederdim. Baştan sona hatalarla dolu bir pozisyon. Neticede ben, kırmızı kartı daha doğru bulurdum. Sarı karta da kabul derdim ama hiç sarı kart çıkmamasını ve ilk pozisyona dönmesini büyük bir yanlış olarak görüyorum.

Bülent Yıldırım: Bir; ilk pozisyona faul veriyorsanız Welinton'un mutlaka kart görmesi gerekiyor. İki; top kontrol olasılığı sence yüksek, ben de Lale Hocam gibi bariz gol şansından daha ziyade umut vadeden bir durum olduğunu düşünüyorum ancak ikinci ihlali de kaçırmış oldunuz. Buradan ilk pozisyona dönüp daha geriden bir faul vermek ve hiç kart göstermemek herhalde en optimal uzak karar olmuş gibi görünüyor.

28. dakikada Efecan Karaca'nın penaltı beklediği pozisyonda devam kararı doğru mu?

Deniz Çoban: Böyle penaltı beklemesin hocam. Oyuncunun cüssesinden çekinmiş. Nasıl olsa bu beni devirir diye düşünüp erkenden kendini bırakmış olabilir ama böyle penaltıyı kimse kabul etmez.
Lale Orta: Efecan, çok yetenekli bir futbolcu ama kendisini çok kolay bırakıyor. Buna bir penaltı çalınsa, hakemi yanıltsa haksız bir kazanç elde edilmiş olur. Ben, ayakta kalsa futbolundaki performansının çok daha parlayacağını düşünüyorum. O nedenle burada hiçbir penaltı yok.
Deniz Çoban: Ben hatırlıyorum bu sene iki pozisyonda faul yapıldı ama hakemler inanmadılar. Hakemler de böyle rahat bıraktığı için inanmıyorlar.
Bülent Yıldırım: Forvet oyuncusuna güven kaybolduğu zaman ister istemez o bilinçaltına girmese de hakem, benim bunun ihlallerine dikkat etmem lazım diye ekstra bir farkındalık yaratıyor. Bu defa da o farkındalık, gerçek ihlali kaçırmasına sebep oluyor. Çok severim, çok değerli bir futbolcu. Böyle düşmesi bile çok komik yani.

32. dakikada bu kez yardımcı hakem devam ederken hakem, Jackson Muleka'nın pozisyonuna bir elle oynama çaldı. Umut vadeden bir atağı kesmiş oldu. Burada bir elle oynama ihlali var mı?
Lale Orta: Yok, sırtına geliyor. Kaçınıyor zaten futbolcu ve sırtına geliyor. Ele teması yok. Yanlış gördü, yanlış değerlendirdi ama biz, buradan el temasının olmadığını görüyoruz.
Bülent Yıldırım: Yaşar Kemal Uğurlu'nun elle oynama ile ilgili bir gerçekten enteresan... Birkaç yıldır takip ediyorum. Bütün maçlarında çok bariz elle oynamalar kaçıyor, bazen de olmayacak elle oynamalara imza atıyor. Alexis Perez eliyle topu bloklamıştı. İlginç.
Deniz Çoban: 'Yanlış değerlendirmiş' dedi Lale Hocam. Evet, kesin. Hani kaleye çok yakın alan olsaydı derim ki 'Ele temas gördü, hemen akabinde de gol atmasın diye durdurdu' ama o mesafede arkasından gelen topla oyuncunun bilerek elle oynama şansı da yok. En fazla koluna temas etmiştir ki o da ihlal değildir. Yaşar Kemal Uğurlu'nun bunu devam ettirmesi gerekir. 7-8 dakika sonra da Candeias'a Cenk'e faul yaptı diye düdük çaldı. Orada da Candeias önde, Cenk arkadaydı.
Bülent Yıldırım: Buna penaltı verseniz ne olacak?
Deniz Çoban: Geçen sene böyle bir penaltı verdi. Hemen verir vermez ellerini kaldırdı 'hata yaptım' diyerek.
Bülent Yıldırım: İhlal, ceza alanı içinde de dışında da aynı. Elle oynamadan bahsediyorsak burada verilecek en son karar. Çünkü sırtıyla, hadi diyelim kolunun arkasına çarptı... O da cezalandırılacak bölge değil zaten. Çok enteresan.

33. dakikada Leroy Fer'in Cenk Tosun'a faulünde kart gerekir mi?
Deniz Çoban: Kontrolsüz bir faulden söz edemiyorum. Ne olabilir? Umut vadeden atak olabilir. Geçtiği anda bir oyuncu ile bire bir kalacak. Umut vadeden atak olduğu fikrindeyim. Geçti, bire bir kaldı.
Bülent Yıldırım: Top, Cenk'in önünde. Leroy Fer'in topa uzanma şansı var mı burada?
Lale Orta: Yok, hiç yok.
Deniz Çoban: Yok, ters taraftan uzanıyor.
Lale Orta: Umut vadeden bir atak. Burada bir sarı kart olması gerekiyordu. Burada bire bir kalacaklardı.
Deniz Çoban: Şu ana kadar Yaşar Kemal Uğurlu'nun minimum 3 tane kart hatasından bahsettik. Sonradan da konuşacaklarımız var. Gözlemcisi, hiçbir tanesini yazmıyor ve yapay zeka, bir sonraki hafta bir daha maça atıyor. Bir tane de gözlemci var. Ne gördüyse yazıyor. O hakem de 3 hafta maça gidemiyor. Gözlemciler, hakemleri rapor ediyor. Gözlemcileri kim rapor edecek? Çünkü anladığımız kadarıyla Merkez Hakem Kurulu'nun yapay zekaya müdahale şansı yok. Gözlemci raporu veriyor, dijital ortamda yazıyor, oradaki not yapay zekanın hafızasına giriyor ve yapay zeka ona göre hakem atıyor. Derbiyi yöneten Halil Umut Meler'i en ağır şekilde biz eleştirdik. Detaya baktık. Belli ki gözlemciler de detayı dile getirmiş. Halil Umut Meler'in dört etaptır maçı yok ama birisi giriyor etaba, diğeri giremiyor. Gözlemcilere müthiş bir sorumluluk yüklendi ama onlar nasıl yazıyorlar bilemiyoruz.

Lale Orta: Gözlemcilerin verdiği raporları, Merkez Hakem Kurulu'nun kontrol etmesi, denetlemesi gerekir. Orantılı not verilmiş mi diye Merkez Hakem Kurulu'nun kontrol etmesi gerekecek. Atamalardan bir standartsızlık olduğu ortada.
Bülent Yıldırım: Bu pozisyon, bence de çok net sarı kart. Leroy Fer, sportmenliğe aykırı bir şekilde ve umut vadeden atağı engellemek için kasıtlı ve arkadan yapıyor. Cenk de bunun farkında olduğu için sarı kart istiyor. Hakem kardeşimiz kaçırmış.

36. dakikada Vincent Aboubakar'ın iptal edilen golünde verilen ofsayt kararı doğru mu?

Lale Orta: Ofsayt kararı doğru. VAR'dan iptal edildi. Yardımcı hakem de çekebilirdi. Ayaklar gerideydi ama bedeni öndeydi. Yanılabilirdi. VAR müdahale etti. Sonrasında çekmeliydi bayrağını.
Deniz Çoban: Lale Hocamın 'yanılabilir' ifadesine katılıyorum ki çok da kolay değildir bunu tespit etmek ama gözlemcilerin bir karar vermesi lazım. Yardımcı ne kadar yanılabilir? Bu pozisyonu gören bir gözlemci diyor ki; 'Göz bunu seçemez' ve tam not veriyor. Bir başkası da diyor ki, 'Yapanla yapmayanın farkı olsun. Bunu da tespit etmesi lazım' ve eksi not veriyor. Bu hakem, haftaya maça gidiyor; aynı hatayı yapan öbür hakem, gidemiyor. Aynı şey penaltılar için de geçerli. Mete Kalkavan, 5-0 biten maçın 4. golünün geldiği penaltıyı yanlış verdi diye 4 etap bekliyor. 'Görebilirdi' diye yazıyor gözlemcisi. Bir başka hakem, göreceği penaltıyı vermiyor. VAR ile veriyor penaltıyı. 1-0 bitiyor maç. 'Göremezdi' yazıyor gözlemcisi. O hakem, maça gidiyor.

Bülent Yıldırım: Hayatında hiç bipli bayrak kullanmamış, telsiz kullanmamış, bu tarz atmosferlerde bulunmamış gözlemci; hangi empati duygusuyla neyi görüp göremeyeceğini değerlendirecek?
Deniz Çoban: Oradaki atmosferi belki daha önce yaşamıştır ama o tecrübeleri yaşamadığı için çok anlayabileceğini tahmin etmiyorum. Hakemliği 20 yıl önce bırakmış olanlar hala hakemlik yapmaya devam ediyor. Etsinler, insan kaynağını har vurup harman savurmayalım. Ama yeni jenerasyondan hakemliği bırakan çok az kişi gözlemciliği tercih ediyor. Onun bir düşünülmesi lazım. Niye kaçıyor insanlar görev almaktan?
Bülent Yıldırım: Niye içerideki insanlar, yeni jenerasyon hakemlerin sistemde kalmaması için her şeyi yapıyor?
Deniz Çoban: Öyle bir şey var işte. Öyle bir sıkıntı var. Yeni jenerasyon dışarıda kalsın gibi de bir çaba var içeride.

38. dakikada Gedson Fernandes'in Arnaud Lusamba'ya müdahalesi var mı? Faul kararı doğru mu?
Deniz Çoban: Net faul.
Lale Orta: Ayağıyla rakibini bozuyor. Net faul.
Bülent Yıldırım: Evet, tam bir Portekiz işi faul olmuş.

65. dakikada Efkan Bekiroğlu'nun Tayfur Bingöl'e faulü sonrası gördüğü sarı kartı yorumlar mısınız?
Lale Orta: Doğru bir sarı kart. Arkadan rakibinin ayağına vuruyor. Tamamen oyunu bozmaya yönelik. Hiç topla oynamaya yönelik değil. Her koşulda bir sarı kart.
Deniz Çoban: Son haftalarda emin oldum ki bazı hakemlerin maç planları var. Mümkün olduğu kadar maçın erken dakikalarında sarı kart kullanmıyorlar. 60-65-70'i bulduktan sonra kartlarını çıkarmaya başlıyorlar. Bu, ikinci sarı kart olur muydu tartışmalarından da uzak kalıyorlar. Yaşar Kemal Uğurlu'nun da maç planında bence bu var. Mümkün olduğu kadar geç sarı kart göstermek... Şu dakikaya kadar 2-3 sarı kart kullanması lazımdı. Bu dakikadan sonra başlıyor.
Bülent Yıldırım: Böyle bir metodoloji doğru mudur?
Deniz Çoban: Değil.
Lale Orta: Doğru değil. Bu ikinci sarı kart olsa öyle bir pozisyon olur. Öyle bir kartlık ihlal var burada.
Bülent Yıldırım: Çok net bir sarı kart bu. Sportmenliğe aykırı, arkadan bir faul.

69. dakikada Alanyaspor lehine bir penaltı çalındı. Biz, bu pozisyonu önce penaltı kararı doğru mudur değil midir şeklinde hakemlik tekniği olarka ele alacağız. Daha sonra da Video Hakem müdahalesi anlamında da ikiye bölüp tartışmak istiyoruz. Tartışmaya değer bir pozisyon olduğunu düşünüyoruz.

Deniz Çoban: Candeias, ayağını tutuyor düştükten sonra. Ayağına bir müdahale var mı?
Bülent Yıldırım: İkinci hamlede Welinton, gelirken ayağıyla süpürüyor.

Deniz Çoban: Oyuncunun rakibine yaptığı müdahale, diğer oyuncunun bir sonraki hamlesini etkilerse ihlal olur. Bir sonraki yapmak istediklerini kısıtlarsa o zaman ihlal olur. Savunma oyuncusunun Candeias'a bir teması var. Bence bu temaslar, Candeias'ın bir sonraki hamlesini engelleyecek, kısıtlayacak kadar etkili temaslar değil. Futbolun içinde olabilecek düzeyde temaslar var. Candeias, devam edebilir. Dengesini kaybetmesine sebep zemin de olabilir ama asla dengesini kaybetmesine sebep Beşiktaşlı oyuncunun temasları olduğunu düşünüyorum. Burada ilk anda verilen penaltı kararı bence yanlış.

Lale Orta: Beşiktaşlı oyuncunun teması var ama itmesi, çekmesi yok. Beşiktaşlı futbolcunun temasıyla düşmesine neden olan herhangi bir faulün gerçekleşmediğini düşünüyorum. Penaltı kararının doğru olmadığını düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Birincisi; hakem çok riskli bir yerde. Çok sağlıklı görmediği fikrindeyim. Çoktan topun hizasına sağa doğru deplase olmanız gerekirdi. Bu noktada bazı ihlalleri yanlış değerlendirebilirsiniz. Ben de sebep-sonuç ilişkisi görmüyorum. Futbol içinde bir fiziki mücadele olduğu fikrindeyim. Hakemin yanlış yer aldığı için yanıldığını düşünüyorum. Asla böyle bir penaltı olmaz. İkinci konu da Welinton'un nasıl geldiğine bir bakın. Candeias, biraz daha ileri gitmiş olsa onu da süpürmüş olacak ve zaten penaltının kendisi olacak. Welinton da çok riskli bir hamle yapmış. Hakem yanılarak ilk pozisyona penaltıyı verdi.

Lale Orta: VAR'ın müdahale etmesi; anca bariz, açık bir hata olduğu zaman söz konusu olur. Sahada verilen açık, bariz şekilde hatalıysa VAR müdahalesi olur. Bu pozisyonda VAR müdahalesinin doğru olmadığını düşünüyorum. Her ne kadar 'yanlış bir penaltı' da desek bir temas var. O nedenle de hakem, sahada kararını vermiş. Böyle temaslı bir faul var şeklinde değerlendiriliyorsa o zaman zaten hakemin yorumu burada önemli olması gerekiyor. O kararın sahada verilmesi gerekiyor. VAR'ın müdahalesinin kesinlikle olmaması gerekiyordu. Aralarında nasıl bir konuşma geçti, ne oldu? Farklı şey konuşulabilir ama normal olarak sene başından beri yapılan uygulamalara ve uluslararası standartlara da baktığımız zaman bu tür yoruma dayalı, yani net bir şekilde çekmesi görülmüyorsa veya ayağıyla bir hamlesi gözükmüyorsa yorum sayıyor ve verse de vermese de karışmıyor.
Bülent Yıldırım: Sübjektif bir durum var burada. İki elle de temas var. Hakem yanılabilir, siz Video Hakem olarak bunun penaltı olmadığı fikrine yakın da olabilirsiniz ancak elinizde hakemin kararının değiştirilebilir nitelikte olduğuna dair açık bir delil yoksa müdahale etmemek, minimum müdahale maksimum fayda prensibinden hareket etmek gerekir diyorsunuz. Çünkü bu, böyle devam ettiği zaman sezon içindeki diğer maçlarla karşılaştırmaya fırsat verir ve bu sistemin daha sorgulanabilir bir yapısını ortaya koyar diyorsunuz. Yanlış ifade ettim mi?
Lale Orta: Yok. Kesinlikle doğru ifade ettin. Standart bir yönetim anlayışı ve uygulama, bütün maçlarda eşit şekilde adil bir oyun anlamında çok daha futbola faydalı olacaktır.
Deniz Çoban: Lale Hocamın dediklerine ekleyerek gideceğim. VAR müdahalesi konusunda aşağı yukarı değil tam olarak Lale Hocam ile aynı fikirdeyim. Yaşar Kemal Uğurlu'nun beden diline bakıyorum. Çok profesyonelce davranıyor. Penaltıyı niye çaldığını belli etmiyor. Çektin, çelmeledin demiyor. Sadece oyuncuyu gösteriyor. Yaşar Kemal Uğurlu'nun ne için penaltı çaldığını bilmiyoruz ve bir sarı kart gösteriyor. Burada bariz bir gol şansı da var. O zaman çekmeye çaldıysa burada her şekilde kırmızı kartı çıkarması lazım. Bence bunu çekmeye çalıyor. Sezon başında UEFA Hakem Komitesi'nin, 'Bir şey penaltıysa penaltıdır, değilse değildir. VAR bir şeyin penaltı olmadığını düşünüyorsa devreye girmeli' ifadesi de oldu ama bu cümle kurulduktan sonra bizim Türkiye'deki uygulamalarda herhangi bir değişiklik olmadı, bu cümle Türkiye'de zikredilmedi. MHK Başkanvekili Murat Ilgaz, katıldığı bütün organizasyonlarda; VAR çıtasının ne kadar yukarıda olduğunu, tartışılmaz şekilde açık, bariz, tatmin edecek kadar büyük bir hata yoksa VAR'ın devreye girmediğini ve bu konuda da büyük mesafe kat ettiğini söylüyor.

Bülent Yıldırım: Biraz açalım. Burada Candeias, aldatma yapsaydı ve hakem yanılıp penaltı verseydi Video Hakem, çağırıp konuşabilir. Ya da burada çelmeye penaltı verdiğini düşünse hiç çelme olmadığını görüp çağırabilirsiniz. Ancak sağ-sol el, etkili mi değil mi? Sübjektif bir alanda Video Hakem'in müdahale etmesi gerektiği hiçbir yerde söylenmedi.
Deniz Çoban: Ben de bunun penaltı olmadığını düşünüyorum ki seyircilerimiz, 'Hem penaltı olmadığını düşünüyorsunuz hem de VAR karışmaz diyorsunuz?' diyebilirler. İkisi, birbirinden farklı şeyler. Hollandalı ünlü hakem Danny, bir ara eğitime geliyordu Türkiye'ye. 'Bazen pozisyonu izlersiniz ve asla penaltı değil deyip bu hakem bu penaltıyı nasıl verdi diye VAR masasını yumruklarsınız ama müdahale edemezsiniz' diyordu. İşte bu pozisyon, o pozisyon.
Bülent Yıldırım: Bence zaten penaltı değil. VAR mantığı anlamında bu tarz sübjektif alanlarda hakem yanılsa da yanılmasa da giremiyorsunuz. Video Hakem, görevinin bir tık üstüne çıkarak riskli bir uyarıda bulundu. Bunun sistem için sıkıntısı şu; her benzemeyen penaltıda VAR niye müdahale etmedi de bu maçta etmişti noktasına gelecek. Video Hakem'in müdahale sınırları dışında olduğu fikrindeyim. Yanlış olmuş.

88. dakikada Welinton'un Oğuz Aydın'a müdahalesinde devam kararı doğru mu?
Lale Orta: Devam kararı, doğru değil. Ceza sahası dışında bir ayağa basma var. Bileğinden aşağı doğru bir sıyırma var. Faul ve sarı kart olması gereken bir pozisyon.
Deniz Çoban: Net bir faul ve sarı kart.
Bülent Yıldırım: Oğuz Aydın topu attıktan sonra Welinton, acımasızca dişi oraya basmış. Çok net bir sarı karttı. Görmesine rağmen bu da kaçırılmış gibi görünüyor.

90+2. dakikada Gedson Fernandes'e yaptığı faul sonrasında Idrissa Doumbia'nın gördüğü sarı kart doğru mu?
Deniz Çoban: Bu dakikaya kadar göstermediği sarı kartlarla tartıya koysam, 'Buna niye gösterdin' derim. Hareketi rakibine yapıyor, çok sportmence durmuyor ve sarı kartına da itiraz etmem.
Lale Orta: Göstermesi iyi olmuş. Sonuçta hiçbir futbolcu, rakibinin dizinin arkasına böyle vuramaz.
Bülent Yıldırım: Bu, net bir sarı kart. Zaten Doumbia, kendisine sarı kart vermiş.

Cenk Tosun'un Crystal Palace'la İlk Golü